Przekazanie części mieszkania w darowiźnie mamie

Umowa darowizny udziału w spadku

Jak wskazuje art. 1051 Kodeksu cywilnego (w skrócie: K.c.), spadkobierca, który spadek przyjął, może spadek ten zbyć w całości lub w części. To samo dotyczy zbycia udziału spadkowego.

Z powyższego przepisu wynika, że spadkobierca może zbyć udział w spadku na rzecz dowolnej osoby. W szczególności można spadek sprzedać, podarować, zamienić.

Stosownie do art. 1052 § 1 K.c. umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do zbycia spadku przenosi spadek na nabywcę, chyba że strony inaczej postanowiły.

Art. 1052 § 2 K.c. wskazuje, że jeżeli zawarcie umowy przenoszącej spadek następuje w wykonaniu zobowiązania wynikającego z uprzednio zawartej umowy zobowiązującej do zbycia spadku, ważność umowy przenoszącej spadek zależy od istnienia tego zobowiązania.

Jeżeli więc zawrze Pana mama np. umowę darowizny udziału w spadku z Panem, który to nabył udział w spadku w wyniku dziedziczenia po Pańskiej babci, to wówczas wszystkie udziały w przedmiotach, które przypadły Panu w wyniku dziedziczenia (np. udziały w nieruchomościach), przypadną nabywcy – czyli Pana mamie.

Zobacz również: Zrzeczenie się spadku po ojcu na rzecz matki

Zbycie spadku na rzecz matki

Umowa zobowiązująca do zbycia udziału w spadku powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. To samo dotyczy umowy przenoszącej spadek, która zostaje zawarta w celu wykonania istniejącego uprzednio zobowiązania do zbycia spadku (art. 1052 § 3 K.c.). Zbycie spadku, a także udziału w spadku bez zachowania formy notarialnej (np. w formie pisemnej) jest nieważne.

Zgodnie z art. 1053 K.c. nabywca spadku (udziału w spadku) wstępuje w prawa i obowiązki spadkobiercy. Oznacza to, że przejmie Pana mama od spadkobiercy zmarłego, czyli od Pana, wszystkie prawa i obowiązki, jakie na Panu ciążą z tytułu spadkobrania.

Jeżeli zmarła babcia pozostawiła prócz aktywów również długi, to należy brać pod uwagę art. 1055 § 1 K.c., zgodnie z którym nabywca spadku ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe w tym samym zakresie co zbywca. Ich odpowiedzialność względem wierzycieli jest solidarna.

Opłata notarialna za sporządzenie aktu dokumentującego zbycie udziału w spadku

Jak wynika z powyższego, może Pana mama już teraz nabyć nieodpłatnie od Pana udział w spadku.

Opłaty notarialne uregulowane są w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej (Dz. U. z 2004 r. Nr 148, poz. 1564 ze zm.).

Mając na względzie przepisy tego aktu prawnego, należy wskazać, że maksymalna opłata notarialna za sporządzenie aktu dokumentującego zbycie udziału w spadku będzie uzależniona od wartości tego zbywanego udziału.

Maksymalna stawka wynosi od wartości:

• do 3000 zł – 100 zł;
• od 3000 zł do 10 000 zł – 100 zł + 3% od nadwyżki powyżej 3000 zł;
• od 10 000 zł do 30000 zł – 310 zł + 2% od nadwyżki powyżej 10 000 zł;
• od 30 000 zł do 60 000 zł – 710 zł + 1% od nadwyżki powyżej 30 000 zł;
• od 60 000 zł do 1 000 000 zł – 1010 zł + 0,4% od nadwyżki powyżej 60 000 zł;
• od1 000 000 zł do 2 000 000 zł – 4770 zł + 0,2% od nadwyżki powyżej 1 000 000 zł;
• od 2 000 000 zł – 6770 zł + 0,25% od nadwyżki powyżej 2 000 000 zł, nie więcej jednak niż 10 000 zł, a w przypadku czynności dokonywanych pomiędzy osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn – nie więcej niż 7 500 zł.

Do powyższych stawek należy dodać 23% podatku VAT. Jak wskazuje tytuł rozporządzenia, wskazane są w nim stawki maksymalne. Można pertraktować z notariuszem, aby pobrał niższą opłatę.

Wykaz dokumentów które będą potrzebne przy darowiźnie

Poniżej przedstawiam ogólny wykaz dokumentów, które będą potrzebne przy darowiźnie (dotyczy to również darowizny udziału spadkowego):

• odpis zwykły z księgi wieczystej;
• podstawa nabycia: czyli wypis aktu notarialnego umowy sprzedaży, darowizny lub umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu lub prawomocne postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku, lub akt poświadczenia dziedziczenia w przypadku spadkobrania łącznie z zaświadczeniem urzędu skarbowego o wywiązaniu się spadkobierców z obowiązku podatkowego;
• dane osobowe kupujących i sprzedających, obdarowanych (imiona, nazwisko, imiona rodziców, stan cywilny, nr dowodu osobistego lub paszportu PESEL, NIP, adres zameldowania).

Po przeanalizowaniu wskazanych wyżej dokumentów może się okazać, że konieczne będzie przedłożenie jeszcze innych. Jako przykład mogę podać tutaj sytuację, w której nabycie nieruchomości nastąpiło w drodze dziedziczenia lub zasiedzenia – wówczas notariusz ma obowiązek zażądać przedłożenia mu zaświadczenia naczelnika właściwego urzędu skarbowego dotyczącego kwestii rozliczenia podatku od spadków i darowizn.

Radzę zatem udać się do notariusza przynajmniej z dokumentami wymienionymi w pierwszych dwóch pozycjach – po ich analizie notariusz powie Panu, jakie inne będą jeszcze wymagane.

Zobacz również: Czy otrzymany spadek można darować?

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.