Jak sprawdzić długi zmarłego ojca, jak postąpić ze spadkiem?

Dziedziczenie ustawowe i zasady przyjmowania spadków

Jeśli przyjmie Pani spadek – to dziedziczy Pani udział w nieruchomości po dziadkach, ale także odpowiada Pani za zobowiązania. Po Pani ojcu dziedziczy jego żona i dzieci.

Może Pani przyjąć spadek z dobrodziejstwem inwentarza, wówczas odpowiada Pani za zobowiązania tylko do wartości odziedziczonych aktywów spadkowych (wartości udziału w nieruchomości). Jeśli odrzuci Pani spadek – nie dziedziczy Pani nic: ani udziału w nieruchomości, ani długów. Zgodnie z brzmieniem art. 1015 Kodeksu cywilnego (K.c.) – oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania, zaś brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Wtedy spadkobierca ponosi odpowiedzialność do wartości ustalonego w wykazie inwentarza albo spisie inwentarza stanu czynnego spadku. Wykaz inwentarza można sporządzić samemu albo zlecić spis inwentarza komornikowi. Trzeba jednak samemu postarać się o uzyskanie informacji o zobowiązaniach.

Obowiązki spadkobiercy, który przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza

Zgodnie z dyspozycją art. 1031 § 2 K.c. – w razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w wykazie inwentarza albo spisie inwentarza stanu czynnego spadku. Powyższe ograniczenie odpowiedzialności odpada, jeżeli spadkobierca podstępnie pominął w wykazie inwentarza lub podstępnie nie podał do spisu inwentarza przedmiotów należących do spadku lub przedmiotów zapisów windykacyjnych albo podstępnie uwzględnił w wykazie inwentarza lub podstępnie podał do spisu inwentarza nieistniejące długi. Z kolei w myśl art. 1032 § 2 K.c. – spadkobierca, który przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza i spłacając niektóre długi spadkowe, wiedział lub przy dołożeniu należytej staranności mógł się dowiedzieć o istnieniu innych długów spadkowych, ponosi odpowiedzialność za te długi ponad wartość stanu czynnego spadku, jednakże tylko do takiej wysokości, w jakiej byłby obowiązany je zaspokoić, gdyby spłacał należycie wszystkie długi spadkowe.

Ustawodawca powiązał więc możliwość i zakres korzystania z dobrodziejstwa inwentarza z rzetelnością zachowania spadkobiercy. W wypadku nieuczciwych zachowań nakierowanych na zafałszowanie stanu spadku traci on ten przywilej całkowicie, natomiast w wypadku nieuprawnionego faworyzowania niektórych wierzycieli z krzywdą innych, znanych spadkobiercy, jego odpowiedzialność poszerza się na tyle, by zapewnić także pominiętym wierzycielom należyte zaspokojenie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 lutego 2014 roku, I CSK 264/13, Lex nr 1523429).

Pozyskanie informacji o zobowiązaniach spadkodawcy

Aby uniknąć takiego zarzutu, należy wystosować pisma do miejscowych banków, wystąpić do BIK, BIG z wnioskiem o wskazanie zobowiązań, do urzędów – gminy, miasta, urzędu skarbowego. Posiadanie potwierdzeń wystąpienia o informacje i wpisanie długów ujawnionych w toku poszukiwań jest wystarczające, aby nie można było postawić zarzutu nierzetelnego wykazu.

Masz podobny problem prawny? Opisz nam swoją spawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.