Mieszkanie po wuju - jakie koszty postępowania spadkowego?

W pierwszej kolejności należy przeprowadzić postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku po osobie zmarłej. Następnie należy przeprowadzić postępowanie o dział spadku, aby Pani mąż mógł stać się jedynym właścicielem mieszkania.

Przeprowadzenie postępowania o stwierdzenie nabycia spadku w sądzie wiąże się z opłatą 50 zł. Jeżeli spadkobiercy będą chcieli przeprowadzić postępowanie u notariusza, muszą uiścić opłatę 50 zł za sporządzenie aktu dziedziczenia oraz 100 zł za sporządzenie protokołu, oraz opłaty dodatkowe, jak podatek VAT i opłaty za odpisy aktu (6 zł za stronę).

Po przeprowadzeniu postępowania o stwierdzenie nabycia spadku spadkobiercy będą mogli przekazać na rzecz Pani męża swoje udziały w spadku, tak aby mąż mógł stać się jedynym właścicielem mieszkania.

Zacznijmy od tego, że rzeczy nabyte w postępowaniu spadkowym stanowią współwłasność spadkobierców w częściach ułamkowych.

Przepisy Kodeksu cywilnego (w skrócie: K.c.) nie narzucają spadkobiercom żadnego terminu do pozostawania we wspólności, mimo że pozostawanie w tej wspólności jest stanem przejściowym, a co więcej, zgodnie z art. 220 K.c. w związku z art. 1035 K.c., roszczenie o dział spadku nie ulega przedawnieniu.

Do momentu podziału spadku wszyscy spadkobiercy są właścicielami całego spadku i wszystkich rzeczy wchodzących w skład spadku. Dział spadku przeprowadza się po to, aby przydzielić konkretne rzeczy (ruchomości i nieruchomości) konkretnym spadkobiercom.

Jeżeli między spadkobiercami nie ma sporu co do sposobu działu spadku, ewentualnych rozliczeń itp., najprostszym, najszybszym, ale z kolei droższym sposobem jest umowny dział spadku przeprowadzony w drodze umowy notarialnej, u notariusza. Chociaż koszt notarialnego działu spadku będzie wyższy niż w przypadku postępowania sądowego, za to notariusz załatwi wszelkie formalności.

Koszty notarialne oblicza notariusz w zależności od tego, jaką stawkę przyjmie. Stawki określone są w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z 28 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej.

Maksymalna stawka taksy notarialnej jest zależna od wartości majątku podlegającego działowi i wynosi od wartości:

• wartość majątku do 3000 zł – maksymalna opłata 100 zł;
• powyżej 3000 zł do 10 000 zł – 100 zł + 3% od nadwyżki powyżej 3000 zł;
• powyżej 10 000 zł do 30 000 zł – 310 zł + 2% od nadwyżki powyżej 10 000 zł;
• powyżej 30 000 zł do 60 000 zł – 710 zł + 1% od nadwyżki powyżej 30 000 zł;
• powyżej 60 000 zł do 1 000 000 zł – 1010 zł + 0,4% od nadwyżki powyżej 60 000zł;
• powyżej 1 000 000 zł do 2 000 000 zł – 4770 zł + 0,2% od nadwyżki powyżej 1 000 000 zł;
• powyżej 2 000 000 zł – 6770 zł + 0,25% od nadwyżki powyżej 2 000 000 zł, nie więcej jednak niż 10 000 zł, a w przypadku czynności dokonywanych pomiędzy osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn – nie więcej niż 7500 zł.

Powyższe kwoty są kwotami maksymalnymi, jakie może naliczyć notariusz. Do powyższych kwot notariusz doliczy 23% podatku VAT.

Drugim ze sposobów dokonania działu spadku jest droga sądowa – takie postępowanie jest tańsze, ale może dłużej trwać. Wniosek o dział spadku ze zniesieniem współwłasności może złożyć każdy ze spadkobierców.

W postępowaniu spadkowym zarówno skład, jak i wartość spadku ulegającego podziałowi ustala sąd, który dokonuje tego na podstawie wyjaśnień uczestników postępowania. Od właściwego ustalenia wartości majątku spadkowego zależy obliczenie wielkości poszczególnych sched spadkowych przypadających na rzecz poszczególnych współspadkobierców.

We wniosku o dział spadku (który składa się do sądu właściwego ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy, a jeżeli tego nie można ustalić – ze względu na położenie majątku spadkowego) można zaproponować sposób dokonania podziału majątku.

Z punktu widzenia sposobu dokonania działu spadku można wyróżnić:

1. podział fizyczny spadku – podział w naturze;
2. przyznanie przedmiotów spadkowych jednemu spadkobiercy, z obowiązkiem spłaty pozostałych lub bez takiej spłaty;
3. podział cywilny – polega na sprzedaży przedmiotów wchodzących w skład spadku i podziale uzyskanej w tej sumy między współspadkobiercami.

Przy zgodnym podziale spadku w zasadzie sąd związany jest sposobem podziału podanym przez spadkobierców w zgodnym wniosku. Może on od tego odstąpić jedynie wówczas, gdy występuje sprzeczność proponowanego podziału z prawem, zasadami współżycia społecznego albo też podział naruszałby w sposób rażący interesy osób uprawnionych.

W braku zgodnego wniosku uczestników postępowania sąd powinien dokonać działu z uwzględnieniem składu dzielonego spadku oraz interesów poszczególnych współspadkobierców.

Wysokość opłaty sądowej w sprawie o dział spadku wynosi (zgodnie z art. 51 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych):

• 500 zł – od wniosku o dział spadku;
• 300 zł – jeżeli zawiera on zgodny projekt działu spadku;
• 1000 zł – od wniosku o dział spadku połączony ze zniesieniem współwłasności;
• 600 zł – od wniosku, jeżeli zawiera on zgodny projekt działu spadku i zniesienia współwłasności.

Jak zatem Pani widzi, jeżeli przy dziale spadku mielibyśmy kierować się kryterium kosztów, to z pewnością tańszą opcją będzie postępowanie sądowe. We wniosku należy wskazać wszystkie składniki majątku spadkowego wraz z podaniem ich wartości oraz sposobem zgodnego podziału. Jeżeli z kolei zależy Pani na szybkim przeprowadzeniu postępowania, to proponuję przeprowadzić je przed notariuszem.

Masz podobny problem prawny? Opisz nam swoją spawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.