Nieruchomość dla wnuka w formie testamentu

Wydziedziczenie jest instytucją uregulowaną w Kodeksie cywilnym, której zastosowanie pozbawia wydziedziczonego prawa do żądania zachowku, czyli pozbawia osobę uprawnioną, która byłaby powołana do spadku w ramach dziedziczenia ustawowego, a wskutek zapisu testamentu nie została spadkobiercą, roszczenia o zapłatę sumy pieniężnej.

Wydziedziczenia można dokonać jedynie w testamencie. Zgodnie z art. 1009 przyczyna wydziedziczenia powinna wynikać z jego treści. Zgodnie z art. 1008 przyczyny wydziedziczenia odwołują się do zachowania uprawnionego do zachowku. Spadkodawca może w testamencie pozbawić zstępnych, małżonka i rodziców zachowku (wydziedziczenie), jeżeli uprawniony do zachowku:

1. wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego;
2. dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci;
3. uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.

Przyczyna wydziedziczenia musi dotyczyć konkretnej osoby. Dlatego też na tej samej podstawie nie mogą zostać wydziedziczeni także zstępni wydziedziczonego, tylko dlatego, że są dziećmi wydziedziczonego, a żadna z okoliczności wskazanych w art. 1008 bezpośrednio ich nie dotyczy. Odzwierciedleniem tego poglądu jest art. 1011, w myśl którego zstępni wydziedziczonego zstępnego są uprawnieni do zachowku, chociażby przeżył on spadkodawcę.

Oznacza to, że sankcja wydziedziczenia dotyczy tylko i wyłącznie osoby wskazanej w testamencie, której takie wydziedziczenie dotyczy. Zstępni wydziedziczonego dziedziczą nadal. Tak więc Państwa wnuki (zstępni wydziedziczonego) nie zostaną pozbawione prawa do dziedziczenia, zarówno na podstawie dziedziczenia testamentowego, jak i ustawowego, tylko dlatego, że wydziedziczyli Państwo ich ojca. W przypadku braku testamentu udział spadkowy, który przypadłby wydziedziczonemu przez spadkodawcę dziecku, przypada zstępnym wydziedziczonego. Gdyby testator nie powołał innych spadkobierców i doszłoby też do dziedziczenia na mocy ustawy, wydziedziczonego należałoby traktować tak, jak gdyby nie dożył otwarcia spadku, stąd jego zstępni nabywaliby przypadający mu udział spadkowy z ustawy (uchwała SN z dnia 03 grudnia 2015 r., sygn. akt III CZP 85/15; orzeczenie SN z dnia 28 maja 1971 r., sygn. akt III CZP 5/71). Rozrządzenie testamentowe, którego przedmiotem byłaby nieruchomość, dokonane na rzecz jednego z wnuków jest jak najbardziej możliwe.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) – link do formularza z indywidualną pomocą prawną »