• Autor: Marcin Sądej
W lutym tego roku zostałam wezwana do sądu na sprawę o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym wujku, ojcu i ciotce. W trakcie postępowania okazało się, że posiadam testament po zmarłym ojcu, ale nie posiadam aktu poświadczenia dziedziczenia. I że sąd przekaże tę sprawę do sądu w pobliżu mojego miejsca zamieszkania. W międzyczasie sporządziłam notarialny akt poświadczenia dziedziczenia, ponieważ był mi potrzebny, by wyrejestrować samochód należący do zmarłego ojca. Po około 2 miesiącach zostałam wezwana przez sąd, który stwierdził, że cały spadek dziedziczę po zmarłym ojcu. Nie widziałam w tym nic złego do momentu, gdy wysłałam zeznanie do urzędu skarbowego, który stwierdził, że posiadam 2 potwierdzenia dziedziczenia: 1 notarialne, 2 sądowe i jest to niezgodne z prawem, czego nie byłam świadoma. Nie wiem, jak wybrnąć z tej sytuacji. Mój termin uregulowania zeznania w urzędzie skarbowym mija za 2 miesiące. Co robić?
Tak, organ podatkowy ma rację, ponieważ taka sytuacja jest niepoprawna pod względem przepisów prawa.
Zgodnie z art. 1025 Kodeksu cywilnego „sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia. Domniemywa się, że osoba, która uzyskała stwierdzenie nabycia spadku albo poświadczenie dziedziczenia, jest spadkobiercą”.
Po pierwsze proszę zwrócić uwagę, że powyższy przepis posługuje się spójnikiem „albo”. Oznacza to, że w danej sprawie może być wydany albo akt poświadczenia dziedziczenia, albo postanowienie sądu.
Art. 6691 Kodeksu postępowania cywilnego wprost natomiast wskazuje, że sąd spadku uchyla zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia, jeżeli w odniesieniu do tego samego spadku zostało wydane postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku. W przypadku zarejestrowania dwóch lub więcej aktów poświadczenia dziedziczenia w odniesieniu do tego samego spadku, sąd spadku na wniosek zainteresowanego uchyla wszystkie akty poświadczenia dziedziczenia i wydaje postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku.
W konsekwencji w opisanym stanie faktycznym należy uchylić akt poświadczenia dziedziczenia, ponieważ zostało wydane postanowienie sądu w tym samym zakresie.
Uchylenie aktu poświadczenia dziedziczenia odbywa się na wniosek złożony do sądu.
O uchyleniu zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia Krajowa Rada Notarialna zawiadamia notariusza, który czyni o tym wzmiankę na akcie poświadczenia dziedziczenia, a Prezes Krajowej Rady Notarialnej niezwłocznie poleca wykreślenie z Rejestru Spadkowego uchylonego zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia.
Jeżeli chodzi natomiast o przepisy podatkowe, to zgodnie z art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy SD zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2–5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4.
W konsekwencji w całej sprawie termin sześciomiesięczny przewidziany na złożenie deklaracji SD-Z2 należy obliczać od daty uprawomocnienia się postanowienia sądu. Równocześnie powinna Pani złożyć do sądu wniosek o uchylenie aktu poświadczenia dziedziczenia, o czym należy także poinformować właściwy urząd skarbowy, który skierował do Pani wezwanie w tej sprawie.
Masz podobny problem prawny? Opisz nam swoją spawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Indywidualne porady prawne przez internet
O autorze: Marcin Sądej
Prawnik, absolwent Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, ukończone studia podyplomowe z zakresu Przeciwdziałania Przestępczości Gospodarczej i Skarbowej oraz z zakresu Rachunkowości i Rewizji Finansowej. Współpracuje z kancelariami doradców podatkowych oraz biurami rachunkowymi. Na co dzień zajmuje się obsługą prawną spółek handlowych. Publikuje artykuły o tematyce podatkowej. Udziela porad z zakresu prawa podatkowego, handlowego oraz cywilnego.
Zapytaj prawnika