Odrzucenie spadku przez dziecko, które mieszka za granicą i nie jest zameldowane w Polsce

• Autor: Tomasz Krupiński

W związku ze śmiercią mojego ojca, z którym nigdy nie utrzymywałam kontaktu, zostałam przez sąd wezwana na sprawę spadkową. Złożyłam oświadczenie o odrzuceniu spadku. Teraz sąd wzywa mnie do złożenia informacji, czy mam dzieci i w jakim są wieku. Wiem, że muszę wystąpić do sądu rodzinnego z wnioskiem o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczających zakres zarządu majątkiem dziecka, problem polega na tym, że całą rodziną mieszkamy w USA. Ja i dziecko (9 lat) mamy podwójne obywatelstwo, mąż ma obywatelstwo polskie. Dziecko nie jest zameldowane w Polsce. Proszę więc o poradę co do kilku spraw: w którym sądzie rodzinnym powinnam złożyć wspomniany wniosek i jakie dokumenty do niego dołączyć? Czy sąd może podać informację, na ile spadek jest zadłużony? Co oznacza przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza? Czy oświadczenie o posiadaniu dziecka musi podpisać konsul, czy też wystarczy tylko moje oświadczenie? Czy muszę wraz z mężem być obecna na rozprawach w sądach? Bardzo nam nie na rękę teraz przyjeżdżać do Polski. 

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie. Pomagamy w podobnych sprawach.

Odrzucenie spadku przez dziecko, które mieszka za granicą i nie jest zameldowane w Polsce

Uzyskanie zezwolenia sądu opiekuńczego dla czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka

Odnosząc się do przedstawionego przez Panią stanu faktycznego, należy wskazać, iż podstawę prawną dla odpowiedzi stanowią przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (K.r.o.) oraz przepisy procedury cywilnej (K.p.c.). Zgodnie z art. 101 § 3 K.r.o. rodzice nie mogą bez zezwolenia sądu opiekuńczego dokonywać czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka ani wyrażać zgody na wykonywanie takich czynności przez dziecko. Z uwagi na obowiązek wysłuchania rodzica niebędącego wnioskodawcą celowe wydaje się wyznaczenie rozprawy w każdej sytuacji, gdy złożenie oświadczeń na piśmie będzie niewystarczające (zob. art. 514). Uczestnikiem postępowania nie jest natomiast potencjalna strona czynności prawnej, której dotyczy zgoda.

 

Odnosząc się do Pani szczegółowych pytań, należy w pierwszym rzędzie ustalić sąd miejscowo właściwy dla rozpatrzenia wniosku. Przedmiotową kwestię regulują przepisy Kodeksu postępowania cywilnego, a mianowicie art. 569.

 

„§ 1. Właściwy wyłącznie jest sąd opiekuńczy miejsca zamieszkania osoby, której postępowanie ma dotyczyć, a w braku miejsca zamieszkania – sąd opiekuńczy miejsca jej pobytu. Jeżeli brak i tej podstawy – właściwy jest sąd rejonowy dla m. st. Warszawy”.

 

Ze względu na fakt, iż dziecko przebywa poza granicami kraju, sądem właściwym jest sąd rejonowy dla m. st. Warszawy.

 

Kognicja sądu obejmuje ustalenie, czy czynność istotnie przekracza zwykły zarząd. W orzecznictwie wskazuje się, że dokonując oceny czynności w tym kontekście, należy uwzględnić: ciężar gatunkowy dokonywanej czynności, jej skutki w sferze majątku małoletniego, wartość przedmiotu danej czynności oraz szeroko pojęte dobro dziecka i potrzebę ochrony jego interesów życiowych (wyrok SN z 16 listopada 1982 r., I CR 234/82, LexisNexis nr 318371). Typowymi czynnościami przekraczającym zwykły zarząd są: „odrzucenie spadku (postanowienie SN z 15 lipca 2005 r., IV CK 20/2005, OSNC 2006, nr 6, poz. 106, LexisNexis nr 394641); (…)”.

Zobacz również: Jak odrzucić spadek mieszkając za granicą?

 

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Postępowanie przed sądem, co przygotować?

Do wniosku należy dołączyć akt urodzenia dziecka oraz akt zgonu zmarłego spadkodawcy. Ponadto należy załączyć dokumenty potwierdzające istnienie spadku i długów spadkowych. Niestety nie ma możliwości ustalenia, czy spadkodawca posiadał długi i w jakim zakresie.

 

Oświadczenie o posiadaniu dziecka jest niewystarczające, konieczne jest przedstawienie skróconych odpisów aktów stanu cywilnego tj. aktów urodzenia, zgonu i małżeństwa.

 

Największym problemem jest obecność na rozprawach. W zasadzie sąd nie musi wyznaczać rozprawy i sprawę może rozpoznać na posiedzeniu niejawnym. Przyjmuje się jednak, iż w celu wysłuchania drugiego małżonka sąd powinien wyznaczyć rozprawę. Sprawa nie jest taka jasna w przypadku zgodnego wniosku małżonków. Dlatego raczej sugerowałbym sporządzenie wniosku przez oboje małżonków. Trudno przewidzieć, w jakim kierunku pójdzie rozumowanie sądu. Istnieje prawdopodobieństwo, iż sąd rozpozna sprawę na posiedzeniu niejawnym bez wzywania małżonków.

 

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza oznacza, najprościej mówiąc, przyjęcie spadku z ograniczeniem odpowiedzialności za długi spadkowe do stanu czynnego majątku spadkowego (poza ten stan nie odpowiada się za długi). Spis inwentarza prowadzi sąd, który zleca tą czynność komornikowi sądowemu.

Zobacz również: Spadek w Polsce dla obywatela Niemiec

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Tomasz Krupiński

O autorze: Tomasz Krupiński

Randa prawny.


Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Zadaj pytanie »

eporady24.pl

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

rozwodowy.pl

Szukamy prawnika »