Odziedziczona nieruchomość z bratem mieszkającym w DPS-ie

Sprawy spadkowe

Notariusz prawdopodobnie uznał, że brat nie jest w stanie samodzielnie kierować swoim życiem i postępowaniem, a nadto nie jest w stanie zrozumieć wagi czynności w jakich brałby udział. Ogarnięcie spadku to:

1. uzyskanie potwierdzenia praw do spadku oraz

2. dział spadku lub to, co Pani planuje - darowizny.

Prawa do spadku potwierdza się w formie:

1. notarialnego poświadczenia dziedziczenia lub

2. sądowego stwierdzenia nabycia spadku.

Bez jednego z tych dokumentów nie ma mowy o dalszych działaniach, albowiem nie jest Pani w stanie wykazać formalnie wobec osób trzecich swoich praw do spadku.

Pisze Pani o opiekunce brata. Jak mniemam, nie jest to opiekun prawny brata z uwagi na jego sądowe ubezwłasnowolnienie. Być może jednak brat jest ubezwłasnowolniony na wniosek DPS-u.

Jako że notariusz nie chce współdziałać – nie pozostanie Pani nic innego jak wniosek do sądu o stwierdzenie nabycia spadku. Pani jako wnioskodawca wskaże w nim brata jako uczestnika.

Ubezwłasnowolnienie brata

Jeżeli brat jest ubezwłasnowolniony i ma opiekuna prawnego – musiałaby Pani wskazać tego opiekuna. Albowiem wszelkich czynności prawnych, prócz należących do bieżących spraw życia codziennego, dokonuje w imieniu osoby opiekun prawny. Opiekuna dla osoby całkowicie ubezwłasnowolnionej ustanawia rejonowy sąd opiekuńczy po uprawomocnieniu się postanowienia o ubezwłasnowolnieniu.

Opiekun osoby ubezwłasnowolnionej ma prawo zarządzać majątkiem osoby, którą się opiekuje, Ale nie wg własnego uznania, ale potrzebuje zgody sądu opiekuńczego. Z zarządu tym majątkiem ma obowiązek corocznie zdawać sprawozdanie do sądu rodzinnego. .

Na ogół przedstawicielem ustawowym człowieka ubezwłasnowolnionego jest ustanowiony dla niego opiekun albo kurator (zależnie od rodzaju ubezwłasnowolnienia). Niekiedy „sąd opiekuńczy” powinien ustanowić kuratora w celu dokonania określonych czynności lub załatwienia określonych spraw. Te reguły ogólne tyczą się, między innymi, załatwiania „spraw spadkowych”. W Polsce na ogół ma miejsce dwuetapowe załatwianie „spraw spadkowych” – zwłaszcza wtedy, gdy dziedziczy więcej niż jedna osoba. Najpierw powinno dojść do stwierdzenia nabycia spadku, a następnie może mieć miejsce dział spadku lub notarialne poświadczenie dziedziczenia.

Stwierdzenie nabycia spadku

Przy staraniu się o stwierdzenie nabycia spadku podstawowym dokumentem jest odpis aktu zgonu spadkodawcy. Poza tym ważne są odpisy innych aktów stanu cywilnego: aktu małżeństwa małżonków, aktów urodzenia spadkobierców (zwłaszcza chodzi o dzieci spadkodawców). Dyskusyjne (zwłaszcza w przypadku dziedziczenia ustawowego) jest przedstawianie odpisów aktów małżeństwa spadkobierców. Zdarzają się różnice w zestawie wymaganych dokumentów, więc dobrze jest zapytać o szczegóły w kancelarii notarialnej lub w sekretariacie sądowym – chociażby w celu uniknięcia zbędnych kosztów (bo uzyskiwanie odpisów dokumentów wiąże się z opłatami, a niekiedy także z innymi wydatkami). Oczywiście, warto sprawdzić, czy zostały sporządzone testamenty przez spadkodawców – od stosunkowo niedawna można oficjalnie zgłaszać (bezpłatnie) informacje o testamencie i uzyskiwać (odpłatnie) w kancelariach notarialnych takie informacje po śmierci testatora (osoby, o której testament chodzi).

Przy dziale spadku podstawowe znaczenie ma stwierdzenie nabycia spadku (odpowiedni dokument: odpis prawomocnego postanowienia sądowego albo wypis aktu poświadczenia dziedziczeni) oraz dokumenty dotyczące majątku spadkowego. W przypadku spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu ważne są dokumenty ze spółdzielni mieszkaniowej lub wypis z księgi wieczystej (o ile ją założono).

Zachodzi duże prawdopodobieństwo, że o ile brat nie jest dotychczas ubezwłasnowolniony, stanie się konieczne wystąpienie z takim wnioskiem do sądu niezależnie do sprawy spadkowej.

Ogólnie – w zakresie sprawowania opieki i kurateli – sprawa przedstawia się następująco: opiekun (kurator) ma dużą swobodę w zakresie dokonywania w imieniu swego podopiecznego czynności prawnych korzystnych (ewentualnie na ogół korzystnych) dla podopiecznego.

Uważa się, że korzystne jest przyjęcie darowizny – czyli zawarcie umowy darowizny w imieniu podopiecznego jako obdarowanego. Gdyby więc ktoś z rodzeństwa podopiecznego był zdecydowany darować mu określony składnik majątkowy, to opiekunka ma sporą swobodę w przyjęciu darowizny na rzecz swej podopiecznej.

Gdyby zaś pomysł dotyczył dokonania darowizny w imieniu podopiecznego na rzecz kogoś innego, to taka czynność wymagałaby uzyskania wcześniej zgody „sądu opiekuńczego”. Nie można wykluczyć ustanowienia przez „sąd opiekuńczy” kuratora w celu dokonania darowizny w imieniu podopiecznej na rzecz kogoś z jej rodzeństwa – gdyby sąd na dokonanie takiej darowizny się zgodził. Na koniec dodam, że czas załatwiania spraw spadkowych może być różny – zależnie od określonych okoliczności (np. potrzeby wysłuchania właściwych osób przez „sąd opiekuńczy”).

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.