• Autor: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Dzień dobry, moja małżonka otrzymała w testamencie (od swojej matki) w zapisie windykacyjnym dwie nieruchomości. Spadkodawca zmarł w styczniu 2021 roku. Kiedy te dwie nieruchomości stają się pełnoprawną własnością małżonki, w którym momencie powinno nastąpić przekazanie kluczy do tych nieruchomości (siostra mojej żony nie chce nam przekazać kluczy do obiektów aż do momentu uprawomocnienia się postanowienia rozprawy spadkowej)? Czy w oświadczeniu o przyjęciu spadku można przyjąć tylko jedną nieruchomość, a drugiej nie przyjmować (ta druga nieruchomość to obiekt zabytkowy)?
Co do zasady spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, czyli z chwilą śmierci spadkodawcy. To zaś oznacza, że aby doszło do dziedziczenia, to nie trzeba dysponować postanowieniem o stwierdzeniu nabycia spadku. Dziedziczenie jest bowiem niejako automatyczne, tj. ma miejsce z mocy prawa, a dokładnie z mocy z art. 924 Kodeksu cywilnego. Tyle z teorii. W praktyce bez dysponowania dokumentem potwierdzającym prawo do spadku niewiele można. Obecny posiadacz nie wyda nieruchomości, w księdze wieczystej nie można dokonać aktualizacji itd.
Zalecam zatem uzyskanie stwierdzenia nabycia spadku. Jeśli będzie Pani w jego posiadaniu, a nieruchomość nie zostanie wydana, możecie Państwo wezwać czy to komornika, czy policję i poświadczyć własność żony. Teraz jest to zaś niemożliwe i żaden organ nie będzie w stanie pomóc. Podsumowując, mieszkanie powinno zostać wydane (wraz z kluczami) w momencie okazania stwierdzenia nabycia spadku (prawomocnego). To jest bowiem dokument dający prawo ujawnienia własności w księdze wieczystej. Skoro zaś mamy tzw. rękojmię wiary publicznej ksiąg wieczystych, to wszystko to, co jest w niej ujawnione, jest co do zasady zgodne z prawdą. Przed uprawomocnieniem się postanowienia w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku nie można dokonać zmiany własności w księdze wieczystej, a zatem i można wstrzymać się z wydaniem mieszkania i kluczy, nie mając pewności, czy takie postanowienie nie zostało zaskarżone itd.
Zobacz również: Wniosek o wpis spadkobierców do księgi wieczystej wzór
Co do drugiej kwestii, to wskazuję, że co do zasady nie można przedmiotu spadku częściowo przyjąć, a częściowo odrzucić. Jedyny wyjątek od tej zasady wprowadza art. 1014 Kodeksu cywilnego. Zacytuję go poniżej:
„§ 1. Przyjęcie lub odrzucenie udziału spadkowego przypadającego spadkobiercy z tytułu podstawienia może nastąpić niezależnie od przyjęcia lub odrzucenia udziału spadkowego, który temu spadkobiercy przypada z innego tytułu.
§ 2. Spadkobierca może odrzucić udział spadkowy przypadający mu z tytułu przyrostu, a przyjąć udział przypadający mu jako spadkobiercy powołanemu.
§ 3. Poza wypadkami przewidzianymi w paragrafach poprzedzających spadkobierca nie może spadku częściowo przyjąć, a częściowo odrzucić”.
Jak jednak wynika z opisu stanu faktycznego, w sytuacji Pana żony nie mamy do czynienia ani z podstawieniem, ani z przyrostem (art. 963, 964 i 965 Kodeksu cywilnego). A zatem żona może tylko spadek w całości przyjąć albo w całości odrzucić, zgodnie z art. 1014 § 3 Kodeksu cywilnego.
Zobacz również: Jak obliczyć udział w nieruchomości po spadku?
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Radca prawny, absolwentka Wydziału Prawa na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ukończyła aplikację radcowską przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie. Doświadczenie zawodowe zdobywała współpracując z kancelariami prawnymi. Specjalizuje się głównie w prawie gospodarczym, prawie pracy, prawie zamówień publicznych, a także w prawie konsumenckim i prawie administracyjnym. Obecnie prowadzi własną kancelarię radcowską oraz obsługuje spółki i instytucje państwowe.
Zapytaj prawnika