Ubezwłasnowolniony mieszkaniec DPS a zachowek
• Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Mama, wujek i mój kuzyn otrzymali spadek po dziadku i babci, do podziału było mieszkanie o wartość 150 tys. Mieszkanie zostało sprzedane, sąd przyznał z tytułu dziedziczenia ustawowego 2/16 dla mojego ubezwłasnowolnionego kuzyna po dziadku (gdyż nie było testamentu). Babcia nie wydziedziczyła wnuka, ale pominęła go. Z aktów prawa wynika, że może ubiegać się o zachowek w kwocie 75% tego, co by mu przysługiwało, gdyby nie było testamentu, lub nie byłby pominięty, gdyż nie może on podjąć pracy. Jest mieszkańcem DPS-u. Czy opiekunka prawna z DPS-u i jego kurator w osobie kierownika DPS-u muszą wnieść sprawę o zachowek? Czy mogą zrzec się go? Czy mogą spisać umowę z nami u notariusza albo własną, którą sporządzimy? Chcemy z nimi dogadać się na konkretną kwotę po odliczeniu kosztów, jakie ponieśliśmy na utrzymanie mieszkania przez 2 lata, aż do czasu ostatecznego zakończenia spraw sądowych., które trwały tak długo z racji jego niepełnosprawności i sytuacji zmiany opiekuna prawnego. Czy DPS/opiekunka może podpisać taką umowę polubowną, czy wchodzi to w zarząd, którym musi pokierować sąd? Czyli czy czeka nas sprawa o zachowek, czy możemy dogadać się i wpłacić pieniądze na konto kuzyna i podpisać z opiekunką prawną i DPS-em umowę?
Roszczenie o zachowek
Zgodnie z treścią art. 991 § 1 Kodeksu cywilnego „zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni – dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego udziału (zachowek)”.
Zgodnie zaś z treścią § 2 artykułu „jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku bądź w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, bądź w postaci powołania do spadku, bądź w postaci zapisu, przysługuje mu przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia”.
Zobacz również: Spadek po mieszkańcu DPS
Troska opiekuna prawnego o majątek podopiecznego
Opiekun prawny osoby ubezwłasnowolnionej powinien należycie zarządzać majątkiem podopiecznego.
Kodeks rodzinny wymaga zgody sądu rodzinnego na rozporządzenie majątkiem poza zakresem zwykłego zarządu. Zgodnie z art. 156 „opiekun powinien uzyskiwać zezwolenie sądu opiekuńczego we wszystkich ważniejszych sprawach, które dotyczą osoby lub majątku ubezwłasnowolnionego”.
Zgoda sądu opiekuńczego
Nie mogą bez zgody sądu rodzinnego zrzec się czegokolwiek ani nie powinni podpisywać bez zgody sądu rodzinnego jakiejkolwiek ugody. Opiekun prawny może podpisać ugodę po uzyskaniu zgody sądu rodzinnego.
Zgodnie z brzmieniem art. 155 § 1 opiekun sprawuje pieczę nad osobą i majątkiem pozostającego pod opieką – podlega przy tym nadzorowi sądu opiekuńczego. W myśl natomiast art. 156 opiekun powinien uzyskiwać zezwolenie sądu opiekuńczego we wszelkich ważniejszych sprawach, które dotyczą osoby lub majątku małoletniego. Przepis ten, na mocy art. 175, stosuje się także do osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie. Bez wątpienia, do wystąpienia z wnioskiem o umieszczenie podopiecznej w domu pomocy społecznej niezbędna jest zgoda sądu opiekuńczego (wyrok NSA z 18 maja 1999 r., sygn. akt I SA 114/99).
Zobacz również: Czy opiekun prawny dziedziczy majątek?
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion
Magister prawa, absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Doświadczenie zdobyła w ogólnopolskiej sieci kancelarii prawniczych, po czym podjęła samodzielną praktykę. Specjalizuje się w prawie cywilnym, rodzinnym, pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Posiada bogate doświadczenie w procedurach administracyjnych, prawem budowlanym oraz postępowaniach cywilnych. Prywatnie interesuje się sukcesją i planowaniem spadkowym oraz zabezpieczeniem firm.
prawnicy z dużym doświadczeniem:
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
Zadaj pytanie »
» Przekazanie udziałów w działce, zniesienie współwłasności z gminą jako spadkobiercą
» Kto dziedziczy samochód pozostawiony w spadku - rozdzielność majątkowa z żoną, dzieci?
» Czy dłużnik może zrzec się spadku na rzecz dzieci?
» Wspólność majątkowa małżeńska po śmierci a dziedziczenie po rodzicach
» Reguły dziedziczenia w przypadku drugiego małżeństwa
