• Autor: Marek Gola
Odziedziczyłam przed kilku laty wraz z moimi dwoma braćmi dom rodzinny – jesteśmy jego współwłaścicielami. W tym domu mieszka mój brat, który niedawno się rozwiódł. Oprócz niego mieszka tam nadal bezprawnie jego eksżona i nie ma zamiaru się wynieść. Jeśli wyślę jej wypowiedzenie najmu mieszkania, czy to będzie skuteczne prawnie? Czy też muszą takie wypowiedzenia doręczyć jej również moi bracia jako współwłaściciele nieruchomości? Czy wypowiedzenie najmu mieszkania musi być dostarczone też dorosłym dzieciom eksszwagierki, które też tam mieszkają, czy wystarczy je przesłać tylko jej?
Podstawa prawna: przepisy Kodeksu cywilnego (K.c.) oraz Kodeksu postępowania cywilnego (K.p.c.).
Pyta Pani o wypowiedzenie najmu, a ja w pierwszej kolejności zapytam – czy aby na pewno chodzi o najem? Czy rzeczywiście została zawarta umowa najmu z wymienioną panią, czy też chodzi o jej zamieszkiwanie na zasadach użyczenia z powodu „dawnego” małżeństwa z Pani bratem? To uściślenie ma istotne znaczenie, gdyż w trakcie trwania małżeństwa Pani szwagierka miała prawo zamieszkiwać w tym domu, a to na podstawie art. 28[1] Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (K.r.o.), zgodnie z którym: „Jeżeli prawo do mieszkania przysługuje jednemu małżonkowi, drugi małżonek jest uprawniony do korzystania z tego mieszkania w celu zaspokojenia potrzeb rodziny. Przepis ten stosuje się odpowiednio do przedmiotów urządzenia domowego”. Natomiast po uprawomocnieniu się rozwodu już takiego prawa ta pani nie ma. O ile zatem nie została zawarta choćby ustnie umowa najmu, to wszyscy współwłaściciele nieruchomości osobiście lub przez pełnomocnika mogą wystąpić do byłej żony brata z wezwaniem do opuszczenia lokalu, a to wobec wypowiedzenia użyczenia.
W pierwszej kolejności wskazać należy, iż Pani oraz bracia, jako współwłaściciele nieruchomości, w granicach art. 140 K.c. możecie rozporządzać prawem własności. Zgodnie z przywołanym przepisem w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą. Tym samym można wypowiedzieć umowę użyczenia i wezwać byłą żonę brata do popuszczenia lokalu. Biorący do używania ponosi zwykłe koszty utrzymania rzeczy użyczonej. Jeżeli poczynił inne wydatki lub nakłady na rzecz, stosuje się odpowiednio przepisy o prowadzeniu cudzych spraw bez zlecenia. Zgodnie z art. 715 K.c. – jeżeli umowa użyczenia została zawarta na czas nieoznaczony, użyczenie kończy się, gdy biorący uczynił z rzeczy użytek odpowiadający umowie albo gdy upłynął czas, w którym mógł ten użytek uczynić.
Jeśli była żona brata po otrzymaniu wezwania mimo wszystko lokalu nie opuści, konieczne będzie wystąpienie do sądu z powództwem o eksmisję i nałożenie na tę panią opłat z tytułu bezumownego korzystania z lokalu. Wypowiedzenie użyczenia wraz z wezwaniem do opuszczenia Państwa domu należy skierować tylko do tych osób, które mają go opuścić. Wypowiedzenie musi być podpisane przez wszystkich współwłaścicieli nieruchomości.
Masz podobny problem prawny? Opisz nam swoją spawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Indywidualne porady prawne przez internet
O autorze: Marek Gola
Radca prawny, doktorant w Katedrze Prawa Karnego Procesowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego, zdał aplikację radcowską w Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Katowicach. Specjalizuje się w szczególności w prawie karnym materialnym i procesowym, bliskie jest mu też prawo pracy, prawo rodzinne oraz prawo handlowe. Udzielił już ponad 2000 porad prawnych, pomagając osobom pokrzywdzonym przez nieuczciwych pracodawców, a także tym, w których życie (nie zawsze słusznie) wtargnęła policja i prokuratura.
Zapytaj prawnika