Porady Prawne przez internet
Autor: Izabela Nowacka-Marzeion • Opublikowane: 2018-10-01
Po śmierci mamy (dwa tygodnie temu) dowiedzieliśmy się o jej długach przewyższających wartość mieszkania, które przepisała w testamencie siostrze. Testament jest w posiadaniu siostry. Czy mogę odrzucić spadek przed otwarciem testamentu? Czy odrzucenie spadku w moim przypadku załatwia się u notariusza, czy w sądzie, i gdzie jest pewniej, abym mogła spać spokojnie? Posiadam dorosłe dzieci i wnuka. Jak mają się zabezpieczyć przed długami po babci (prababci)?
»Wybrane opinie klientów
W Pani sytuacji trudnym może okazać się obliczenie terminu na odrzucenie spadku, bo zasadniczo jest testament.
Interesuje Cię ten temat? – kliknij tutaj i zapytaj prawnika >>
Jeżeli chcesz wiedzieć więcej na ten temat – kliknij tutaj i zapytaj prawnika >>
Testament nie może przekazać jedynie określonego składnika na rzecz określonej osoby. Przyjmuje się, że jeśli testament wyczerpuje praktycznie cały spadek, to spadkobierca powołany do tego spadku w testamencie staje się wyłącznym spadkobiercą całego spadku, a więc i długów.
Jeśli siostra przyjęłaby spadek z testamentu, to Pani nie dziedziczy w ogóle. Zostałaby Pani pozbawiona spadku, w tym także długów. Jeśli zaś siostra odrzuci spadek z testamentu – Pani dochodzi do dziedziczenia razem z nią z ustawy. I tu różnie liczy się czas na odrzucenie spadku – w przypadku testamentu w ciągu 6 miesięcy od otwarcia testamentu, a w przypadku ustawy w ciągu 6 miesięcy od otwarcia spadku. A za otwarcie spadku przyjmuje się dzień śmierci spadkodawcy.
Jeśli siostra ukryje testament i go nie ujawni, termin dla Pani liczyć się będzie od dnia śmierci Pani mamy.
Art. 925 Kodeksu cywilnego stanowi, że spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia tegoż spadku, czyli nabycie praw i obowiązków następuje w momencie śmierci spadkodawcy. Dzieje się tak z mocy samego prawa, więc nabycie nie wymaga ani wiedzy, ani woli osoby uprawnionej.
Proszę więc udać się do notariusza i odrzucić spadek jeśli taka jest Pani wola.
Zgodnie z treścią art. 1015 K.c:
„§ 1. Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania.
§ 2. Brak oświadczenia spadkobiercy w terminie określonym w § 1 jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.”
Oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku może zostać złożone w terminie sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania (art. 1015 § 1). Dotyczy to zarówno spadkobiercy ustawowego, jak i testamentowego.
Oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku może być złożone przed notariuszem lub w sądzie rejonowym, w którego okręgu znajduje się miejsce zamieszkania lub pobytu składającego oświadczenie (nie musi więc to być sąd spadku). Notariusz lub sąd niezwłocznie przesyła złożone oświadczenie, wraz z załącznikami, do sądu spadku (art. 640 § 1 K.p.c.). Oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku może być również złożone w toku postępowania o stwierdzenie nabycia spadku (art. 640 § 2 K.p.c.) lub przed notariuszem w trakcie sporządzania protokołu dziedziczenia.
U notariusza tę sprawę można załatwić szybciej.
Proszę pamiętać, że odrzucenie spadku powoduje, że do dziedziczenia dochodzi Pani córka. Na ewentualne odrzucenie spadku ma ona 6 miesięcy od dnia, kiedy dowiedziała się, że Pani odrzuciła spadek, a potem po jej odrzuceniu kolejne 6 miesięcy na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego. W jego wypadku potrzebna będzie zgoda sądu rodzinnego, aby takie oświadczenie w imieniu małoletniego dziecka złożyć.
Jest jeszcze inna opcja. Obecnie nabywa się spadek albo wprost – jeśli złoży się takie oświadczenie, a jeśli żadnego oświadczenia w terminie 6 miesięcy Pani nie złoży – nabywa Pani spadek z mocy ustawy, ale z dobrodziejstwem inwentarza, co oznacza, że odpowiada Pani do wysokości odziedziczonego po mamie spadku (zgodnie z treściąart. 1031 § 2 K.c.).
Wynikająca z art. 1031 § 2 K.c. norma prawna stanowi, że w razie przyjęcia spadki z dobrodziejstwem inwentarza spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w inwentarzu stanu czynnego spadku. Powyższe ograniczenie odpowiedzialności opada, jeżeli spadkobierca podstępnie nie podał do inwentarza przedmiotów należących do spadku, albo podał do inwentarza nieistniejące długi. Trzeba mieć na uwadze, że w określonych sytuacjach spadkobierca można utracić przywilej ograniczonej odpowiedzialności (art. 1031 § 2 zd. 2 K.c. oraz art. 1032 § 2 K.c.).
Spis inwentarza ma istotne znaczenie z samej natury rzeczy w razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza, bo granicę odpowiedzialności wyznacza wartość ustalonego w inwentarzu stanu czynnego spadku (art. 1031 § 2 K.c.). Przepisy Kodeksu postępowania cywilnego w różnych kontekstach regulują zagadnienie spisu inwentarza (art. 637, 638, 644 K.p.c.).
Jeśli przyjęłaby Pani spadek z dobrodziejstwem inwentarza, czyli nie składałaby Pani żadnego oświadczenia, a siostra ujawniłaby testament i go przyjęła – przyjęłaby w całości spadek, razem z długami, a Pani, Pani córka i wnuczka byłyby nietykalne w zakresie długu.
Jeśli przyjęłaby Pani spadek z dobrodziejstwem inwentarza – czyli nie składałaby Pani żadnego oświadczenia, a siostra nie ujawniłaby testamentu, to dziedziczyłaby Pani dług tylko do wysokości wartości dodatniej masy spadkowej. Czyli np.: mieszkanie warte jest 100 tys. zł, dług wynosi 300 tys. zł – odpowiadałaby Pani za zobowiązanie tylko do wartości 100 tys. zł (pomijam tu już udziały spadkowe Pani i siostry, bowiem zasady liczenia są te same). I nadal Pani córka i wnuk byliby nietykalni w zakresie zobowiązań.
Jeśli zaś odrzuci Pani spadek, za Panią powinna zrobić to Pani córka – chyba że przyjmie spadek z dobrodziejstwem inwentarza, zgodnie z tym, co napisałam powyżej odnośnie Pani, chroniąc niejako swoją córkę, i nadal odpowiadając za długi spadkowe do wysokości masy czynnej spadku.
Jeśli zaś córka odrzuci spadek – to samo przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza przechodzi na wnuczkę – chyba że w jej imieniu, za zgodą sądu rodzinnego także zostanie odrzucony spadek, ale nie zawsze sądy dają zgody na takie odrzucenie spadku, a taka zgoda jest obligatoryjna
Musi Pani więc zdecydować, czy odrzuci Pani spadek czy poczeka na reakcję siostry, lub złoży w sądzie wniosek o stwierdzenie nabycia spadku na podstawie testamentu przez siostrę i sąd zobowiąże siostrę do ujawnienia testamentu.
Zasadniczo od jej decyzji zależy najwięcej, bowiem może okazać się, że w ogóle Pani nie dziedziczy po mamie. Jest to dla Pani chyba najlepsze rozwiązanie.
Jeżeli chcesz wiedzieć więcej na ten temat – kliknij tutaj i zapytaj prawnika >>
Jeżeli chcesz wiedzieć więcej na ten temat – kliknij tutaj i zapytaj prawnika >>
Prezentowana opinia prawnika nie zawiera odpowiedzi na dodatkowe pytania klienta i dlatego może nie wyczerpywać w pełni omawianego zagadnienia. Często dopiero dzięki dodatkowym pytaniom i odpowiedziom można uzyskać kompletną poradę prawną. Podkreślamy, że w naszym serwisie można zadawać dodatkowe pytania bez ograniczeń czasowych i ilościowych.
Indywidualne Porady Prawne
Podobne materiały
Cztery lata temu zrzekłam się spadku po moim ojcu. Niestety nie zrobiłam tego w imieniu małoletnich dzieci. Teraz osiągnęły pełnoletność i zaczęły dostawać pisma od firmy windykacyjnej – dotyczące długów dziadka. Czy dzieci jeszcze mogą odrzucić spadek? Jak mogą się zabezpieczyć przed spłatą?
Niedawno zmarł przyrodni brat mojego dziadka (mieli wspólną matkę). Okazało się, że zostawił po sobie długi; bliższa część jego rodziny odrzuciła spadek, mój dziadek i ojciec nie żyją. Czy dziedziczę po przyrodnim bracie mojego dziadka i czy moja matka i bracia oraz ich dzieci też dziedziczą? Nie chce spłacać cudzych długów. Jak mógłbym temu zapobiec? Jeszcze nie upłynęło wymagane 6 miesięcy. Dodam, że żadna instytucja jak dotąd nie upomniała się o długi.
Miesiąc temu zmarł nasz tata, nie spisał testamentu. Nie pozostawił po sobie żadnego majątku tylko długi bankowe. Mama zmarła przeszło 20 lat temu. Jest nas siedmioro rodzeństwa – pełnoletnich dzieci zmarłego. Czy te długi bankowe przechodzą na nas? Czy powinniśmy odrzuci spadek? Jeżeli tak, czy wnuki i prawnuki zmarłego też powinny to zrobić? Jaka jest procedura odrzucenia zadłużonego spadku po ojcu?
W 2017 r. zostałam poinformowana, że umarł mój ojciec, z którym nie utrzymywałam kontaktu od 20 lat. Parę dni temu (rok od zgonu ojca) daleki krewny poinformował mnie, że ojciec zostawił po sobie 200 tysięcy złotych długu oraz 2 tysiące majątku. Nic o tym nie wiedziałam. Ojciec założył drugą rodzinę. Druga żona oraz ich wspólne dzieci i wnuki odrzucili spadek jeszcze w 2017 r. Nie chcę zostać obciążona tym długiem, co powinnam zrobić? Z dziećmi mieszkam od lat za granicą.
Mieszkam w Anglii, kilka dni temu moja ekspartnerka, z którą mam dziecko, powiedziała mi, że jej wujek w Polsce zmarł i zostawił po sobie duże długi. Każdy z jej rodziny po kolei zrzekał się spadku, aż doszło do mojego dziecka. I ja teraz muszę podpisać zgodę, że moje dziecko się zrzeka spadku. Proszę mi wyjaśnić: czy w Polsce spadek po zmarłym wujku matki nieletniego może dziedziczyć nieletni? Czy jako ojciec mam obowiązek zrzeczenia się spadku w imieniu dziecka? Była partnerka poinformowała mnie, że dokumenty mam podpisać u notariusza tu, w Anglii. Mam w nich dodatkowo udzielić siostrze byłej partnerki pełnomocnictwa do wystąpienia w sądzie w tej sprawie. Nie ufam mojej byłej partnerce i mam obawy, że może mnie wplątać w spłacanie cudzych długów. Jak powinienem w tej sytuacji postąpić?
Ja i moje dzieci odrzuciliśmy zadłużony spadek, ale mam pytanie o moje wnuki. Jedna z córek mieszka w Anglii i tam urodziła dwoje dzieci. Dzieci mają paszporty angielskie. Czy moje wnuki muszą też odrzucać ten spadek?
W 2010 r. zmarł mój ojciec. Rodzice rozwiedli się, gdy miałem kilkanaście lat. Zostaliśmy z matką i czwórką rodzeństwa sami. Od tego czasu nie utrzymywałem z ojcem kontaktów, nie wiedziałem, gdzie mieszka i co się z nim dzieje. Minęło osiem lat od jego śmierci i dzisiaj dostałem list z firmy windykacyjnej z prośbą o przesłanie dokumentacji spadkowej, sporządzonego spisu inwentarza lub działu spadku, wraz z informacją, że zadłużenie wynikające z umowy debetu w koncie zmarłego ojca wynosi 1000 zł na dzień 30.03.2018 r. Dokumentacji spadkowej ani żadnego dokumentu nie posiadam, ponieważ ani ja, ani rodzeństwo nie wystąpiliśmy do sądu w sprawie podziału spadku po zmarłym ojcu. Co należy w takiej sytuacji zrobić?
Ostatnio dodane
Wartościowe treści
Warto poczytać
Zapytaj prawnika