Wezwanie do udziału w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku

• Data: 2025-05-17 • Autor: Izabela Nowacka-Marzeion

Otrzymałam wezwanie jako strona do udziału w rozprawie o stwierdzenie nabycia spadku. Wnioskodawcą jest firma skupująca długi. Nie znam spadkodawcy ani kręgu spadkobierców ustawowych. Nie mieszkam w Polsce. Nie mam żadnych dokumentów (np. aktu zgonu spadkodawcy), które umożliwiłyby mi złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku przed notariuszem. Jak mogę się dowiedzieć, czy zostałam powołana do spadku i czy to moja kolej? Nie chciałabym złożyć oświadczenia o odrzuceniu spadku przedwcześnie. Czy moje stawiennictwo na rozprawie jest obowiązkowe? Jeśli tak, czy mogę wnioskować o uczestnictwo online i w razie powołania do spadku odrzucić go w trakcie rozprawy? Co się stanie, gdy nie stawię się na rozprawie? Czy powinnam również zabezpieczyć pełnoletnie dzieci (jako następne w kolejności), jeśli odrzucę spadek?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie. Pomagamy w podobnych sprawach.

Wezwanie do udziału w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku

Wezwanie do udziału w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku

Termin na złożenie przez Panią oświadczenia o odrzuceniu spadku biegnie dopiero od momentu powzięcia przez Panią informacji o tym, że została Pani powołana do spadku. Wezwanie na rozprawę nie jest tożsame z podjęciem informacji o powołaniu do spadku.

Skoro została Pani wezwana jako strona, proszę zażądać przesłania wniosku o stwierdzenie nabycia spadku oraz załączników. O akt zgonu może Pani wystąpić online (do USC). Uzyska Pani taki dokument.

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Termin złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku

Pod pojęciem „dowiedzenie się o tytule powołania”, które otwiera termin do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, należy rozumieć powzięcie wiedzy o stanie faktycznym, z którego wynika powołanie spadkobiercy do spadku. Podstawowymi elementami tego stanu są: powzięcie przez spadkobiercę wiadomości o śmierci spadkodawcy i pozytywna wiadomość o faktach, z których wynika jego powołanie do spadku, np. wiedza o stosunku rodzinnym między spadkodawcą a spadkobiercą, która uzasadnia powołanie go do spadku lub wiedza o treści testamentu, z którego takie powołanie wynika. Przy dziedziczeniu ustawowym termin dla spadkobiercy ustawowego rozpoczyna bieg najwcześniej w dniu, w którym dowiedział się o śmierci spadkodawcy, jeśli już wtedy wiedział o stosunku pokrewieństwa łączącym go ze spadkodawcą, a uzasadniającym jego powołanie do dziedziczenia w pierwszej kolejności po nim. Dla spadkobiercy powołanego do dziedziczenia w dalszej kolejności termin z art. 1015 § 1 K.c. zaczyna biec od chwili, w której dowiedział się, że osoby dochodzące do spadku przed nim (silniej powołane) nie chcą lub nie mogą dziedziczyć, np. spadek odrzuciły, zostały uznane za niegodne, wydziedziczone w testamencie lub wykluczone od dziedziczenia w testamencie negatywnym, a także przed śmiercią spadkodawcy zrzekły się dziedziczenia po nim (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 grudnia 2012 r., sygn. akt V CSK 18/12).

Do biegu tego terminu znajdują zastosowanie art. 110–115 K.c. (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 grudnia 2012 r., sygn. akt V CSK 18/12), a termin ten jest zachowany dla spadkobiercy, który przed jego upływem wystąpił ze stosownym wnioskiem do sądu, nawet jeżeli oświadczenie o przyjęciu albo odrzuceniu spadku zostało odebrane już po upływie tego terminu (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 18 grudnia 2012 r., sygn. akt I ACA 1214/12; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 stycznia 1991 r., sygn. akt III CZP 75/90).

Termin do złożenia oświadczenia o przyjęciu albo odrzuceniu spadku jest terminem zawitym prawa materialnego do wykonania prawa kształtującego, z którego upływem ustawa wiąże wygaśnięcie uprawnienia do dokonania takiej czynności. Jego upływ jest uwzględniany przez sąd z urzędu (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 25 maja 2012 r., sygn. akt I CSK 414/11; z dnia 13 grudnia 2012 r., sygn. akt V CSK 18/12 oraz uzasadnienie postanowienia z dnia 20 grudnia 2012 r., sygn. akt III CZP 89/12). Ponadto, poza przypadkiem uchylenia się od skutków oświadczenia o przyjęciu albo odrzuceniu spadku na podstawie przepisów o wadach oświadczenia woli, przedłużenie omawianego terminu jest wykluczone. Nie podlega on również przywróceniu. Takie rozwiązanie legislacyjne wynika z dążenia ustawodawcy do względnie szybkiego stabilizowania sytuacji prawnej powstałej w wyniku spadkobrania.

Uchwała Sądu Najwyższego z 19.10.2018 r. (sygn. akt III CZP 36/18): „Złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku przez osobę, w stosunku do której nie rozpoczął jeszcze biegu termin określony w art. 1015 § 1 Kodeksu cywilnego, jest bezskuteczne”.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Uzyskanie od sądu informacji o sprawie

Proszę więc zażądać od sądu dokumentów. Może Pani i powinna udzielić pełnomocnictwa, aby przejrzeć akta w sądzie i sprawdzić, z czego wynika Pani powołanie. W celu uzyskania aktu zgonu proszę założyć profil zaufany, a następnie złożyć wniosek o odpis aktu zgonu, przedstawiając wezwanie do stawienia się na rozprawę w charakterze strony.

Dopiero po odrzuceniu przez Panią spadku zaczyna biec termin na odrzucenie spadku przez Pani dzieci.

Kliknij tutaj i zapytaj prawnika online ›

Przykłady

Przykład 1

Pani Anna mieszka za granicą i nie miała kontaktu z krewnymi w Polsce przez wiele lat. Pewnego dnia otrzymuje wezwanie do udziału w rozprawie spadkowej po osobie, której nie zna. Pani Anna jest zaniepokojona, ponieważ nie ma możliwości stawienia się na rozprawie osobiście ani uzyskania niezbędnych dokumentów, takich jak akt zgonu spadkodawcy. Decyduje się na udzielenie pełnomocnictwa prawnikowi w Polsce, który przejrzy akta sprawy, aby ustalić, czy jej udział w postępowaniu jest konieczny i jakie kroki może podjąć w zakresie ewentualnego odrzucenia spadku.


Przykład 2

Pan Marek otrzymał wezwanie do sądu w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku po swoim kuzynie, o którego śmierci dowiedział się dopiero z tego wezwania. Nie jest pewien, czy chce przyjąć spadek, obawiając się długów. Pan Marek, zanim podejmie decyzję o ewentualnym odrzuceniu spadku, zwraca się do sądu o kopię wniosku i załączników, a także występuje o akt zgonu kuzyna online, aby mieć pewność, czy rzeczywiście jest powołany do spadku.


Przykład 3

Pani Beata została wezwana do udziału w sprawie spadkowej po dalekim krewnym, którego nie znała osobiście. Z powodu pobytu za granicą rozważa, czy może uczestniczyć w rozprawie online. W związku z tym składa do sądu wniosek o możliwość uczestnictwa w trybie zdalnym, aby na rozprawie dowiedzieć się, czy rzeczywiście jest powołana do spadku i, jeśli to konieczne, złożyć oświadczenie o jego odrzuceniu.

Podsumowanie

Otrzymanie wezwania do udziału w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku może budzić wątpliwości, zwłaszcza gdy osoba wezwana nie zna spadkodawcy lub nie posiada niezbędnych dokumentów. W takiej sytuacji warto zasięgnąć informacji u sądu, uzyskać dostęp do dokumentacji i, w razie potrzeby, rozważyć ustanowienie pełnomocnika. Dopiero po dokładnym ustaleniu, czy jest się powołanym do spadku, można rozważyć przyjęcie lub odrzucenie go, pamiętając o ewentualnym zabezpieczeniu interesów własnych dzieci.

Oferta porad prawnych

Aby uzyskać indywidualną poradę prawną lub zamówić profesjonalne pismo, opisz swój problem w formularzu pod artykułem. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 grudnia 2012 r., sygn. akt V CSK 18/12
3. Postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 25 maja 2012 r., sygn. akt I CSK 414/11

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Izabela Nowacka-Marzeion

O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion

Radca prawny od 2005 roku, absolwentka prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Udziela porad z prawa cywilnego, pracy oraz rodzinnego, a także z zakresu procedury cywilnej i administracyjnej. Ma wieloletnie doświadczenie w stosowaniu prawa administracyjnego i samorządowego. Ukończyła również aplikację sądową. Obecnie prowadzi własną kancelarię prawną.


Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Zadaj pytanie »

eporady24.pl

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

rozwodowy.pl