Uchylenie się od skutków oświadczenia spadkowego

Nabycie spadku z dobrodziejstwem inwentarza

Rozumiem, że właśnie odbyło się nabycie spadku, tak więc już i tak musiała Pani przez upływ czasu nabyć spadek z dobrodziejstwem inwentarza – proszę mieć na uwadze, iż nabycie spadku jest czymś zupełnie innym niż złożenie oświadczenia o odrzuceniu lub nabyciu spadku.

Zgodnie bowiem z treścią art. 1015 § 1 Kodeksu cywilnego „oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania”.

Jeżeli więc upłynęło już 6 miesięcy od dnia śmierci męża, to i tak nabyła Pani spadek z dobrodziejstwem inwentarza, a nabycie spadku na podstawie art. 1025 sformalizowało jedynie tę okoliczność. Jeżeli jednak nawet mąż miał długi, a Pani nabyła spadek z dobrodziejstwem inwentarza, to obecnie powinna Pani wykonać u komornika spis inwentarza, aby odpowiadać za długi jedynie do wysokości majątku wskazanego w spisie – nie odpowiada więc Pani za długi swoim majątkiem.

Zgodnie bowiem z treścią art. 1031 § 2 „w razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w wykazie inwentarza albo spisie inwentarza stanu czynnego spadku”.

Powyższe ograniczenie odpowiedzialności odpada, jeżeli spadkobierca podstępnie pominął w wykazie inwentarza lub podstępnie nie podał do spisu inwentarza przedmiotów należących do spadku lub przedmiotów zapisów windykacyjnych albo podstępnie uwzględnił w wykazie inwentarza lub podstępnie podał do spisu inwentarza nieistniejące długi.

Dlatego w mojej ocenie nie ma sensu składanie środków zaskarżenia, chyba że chce Pani wzruszyć oświadczenie o nabyciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza – wtedy należy skorzystać z art. 1019 oraz złożenia środka zaskarżenia – poprzedzonego złożeniem wniosku o uzasadnienie postanowienia.

Błąd oświadczenia woli

Zgodnie z treścią art. 1019:

„§ 1. Jeżeli oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku zostało złożone pod wpływem błędu lub groźby, stosuje się przepisy o wadach oświadczenia woli z następującymi zmianami:

1) uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia powinno nastąpić przed sądem;

2) spadkobierca powinien jednocześnie oświadczyć, czy i jak spadek przyjmuje, czy też go odrzuca.

§ 2. Spadkobierca, który pod wpływem błędu lub groźby nie złożył żadnego oświadczenia w terminie, może w powyższy sposób uchylić się od skutków prawnych niezachowania terminu.

§ 3. Uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku wymaga zatwierdzenia przez sąd”.

W myśl wyraźnego brzmienia art. 1019 także błąd może być podstawą do uchylenia się przez spadkobiercę od skutków prawnych oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. Nieistotne jest, czy uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia złożonego pod wpływem błędu lub groźby następuje przed, czy po stwierdzeniu nabycia spadku, zarejestrowaniu APD albo wydaniu EPS, a także to, czy następuje przed, czy po dokonaniu działu spadku (zob. np. uchw. SN z 6.6.2007 r., sygn. akt III CZP 53/07).

Z uwagi na powyższe powinna Pani złożyć wniosek o uchyleniu się od skutków prawnych niezłożenia w terminie oświadczenia woli o odrzuceniu spadku z jednoczesnym oświadczeniem o odrzuceniu spadku. Wniosek taki wraz z oświadczeniem należy złożyć w Sądzie Rejonowym miejsca zamieszkania. We wniosku proszę wskazać np. iż nie miała Pani świadomości złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku, gdyż nie wiedziała Pani o istnieniu zadłużenia męża. Jednocześnie w sprawie o nabyciu spadku proszę złożyć w terminie 7 dni od wydania postanowienia wniosek o uzasadnienie postanowienia, a następnie apelację.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.