Jak sprzedać samochód odziedziczony z dzieckiem?

Zarządzanie majątkiem małoletniego dziecka

Problem związany jest formalnie z majątkiem, który otrzymało dziecko małoletnie (spadkobranie) i zarządzaniem nim przez rodzica.

Fakt, iż chce Pan dokonać transakcji sprzedaży pojazdu współdziedziczonego oraz przeniesienia własności udziału drugiego przed osiągnięciem przez córkę pełnoletności, będzie powodował konieczność uzyskania na to zgody sądu opiekuńczego. Zbycie udziału w rzeczy jest bez wątpienia czynnością przekraczającą zwykły zarząd majątkiem dziecka. Podobnie zmiana współwłasności drugiej rzeczy. Wiąże się to z dyspozycją przepisów art. 92 i 101 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (w skrócie: K.r.io.):

„Art. 92. Dziecko pozostaje aż do pełnoletności pod władzą rodzicielską.

Art. 101 § 1. Rodzice obowiązani są sprawować z należytą starannością zarząd majątkiem dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską.

§ 2. Zarząd sprawowany przez rodziców nie obejmuje zarobku dziecka ani przedmiotów oddanych mu do swobodnego użytku.

§ 3. Rodzice nie mogą bez zezwolenia sądu opiekuńczego dokonywać czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu ani wyrażać zgody na dokonywanie takich czynności przez dziecko”.

Z komentarza do ww. przepisu, jak i doktryny prawa wynika, iż problemem praktycznym zawsze może być rozróżnienie czynności na zwykłego zarządu i je przekraczające. Najogólniej rzecz ujmując, przez czynności zwykłego zarządu należy rozumieć załatwianie bieżących spraw związanych ze zwykłym korzystaniem z przedmiotów wchodzących w skład administrowanego majątku i utrzymywaniem tych przedmiotów w stanie niepogorszonym, wszystko zaś, co się w tych granicach nie mieści, należy do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu. Pojęcie czynności przekraczającej zwykły zarząd nie pokrywa się z pojęciem czynności rozporządzających i zobowiązujących w rozumieniu art. 17 K.c. W art. 101 K.r.io. nie chodzi o formalny podział z punktu widzenia konstrukcji prawnej, lecz o to, czy dana czynność wywiera poważniejszy efekt gospodarczy (zob. Komentarz do art. 101 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, pod red. K. Pietrzykowskiego, wyd. C.H. BEK, s. 912).

Konieczność uzyskania zgody sądu opiekuńczego

Zgodnie z art. 17 „z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do ważności czynności prawnej, przez którą osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych zaciąga zobowiązanie lub rozporządza swoim prawem, potrzebna jest zgoda jej przedstawiciela ustawowego”. W mojej ocenie fakt, że sprzedaje Pan rzecz, której jest Pan współwłaścicielem i chce przenieść także tylko na siebie udział we współwłasności drugiej rzeczy, jest takim poważnym efektem gospodarczym i wyzbyciem się własności majątku małoletniego. Dlatego uważam, iż zgoda sądu jest konieczna. Będzie więc niezbędne postępowanie przed sądem w tej kwestii, a po uzyskaniu zgody zapisanej w orzeczeniu sądu będzie Pan mógł dokonać transakcji.

Przy czym, co do udziału 25% w drugim pojeździe, to sąd powinien moim zdaniem także wydać zgodę, ale na umowę między Państwem. Mówimy tutaj o majątku spadkowym, który ma być przejęty za spłatą lub darmo przez drugiego spadkobiercę – czyli jest to klasyczny dział spadku i można go załatwić poprzez późniejszą umowę o dział spadku – nawet bez spłat. Formę tej drugiej transakcji może Pan wskazać we wniosku.

Co istotne, z mocy prawa (ww. przepisy) Pan już sprawuje zarząd majątkiem małoletniej córki i na to jako tako nie uzyskuje się zgody sądu. Uzyskuje się ją na żądane czynności prawne. Do wniosku o tzw. zgodę na dokonanie czynności przekraczającej zwykły zarząd majątkiem małoletniego dziecka dodaje się załączniki potwierdzające stan faktyczny zgłoszony w żądaniu, czyli np. dokumenty potwierdzające spadkobranie oraz własność dziedziczonej rzeczy – np. dokumenty pojazdu, także dowód rejestracyjny i polisę, aby podać wartość pojazdów.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.