• Data: 2024-11-26 • Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Kupiłem mieszkanie na kredyt hipoteczny 2 lata przed ślubem z drugą żoną, a po rozwodzie z pierwszą. W trakcie naszego związku przez 10 lat spłacałem kolejne raty hipoteczne. Jeszcze pozostało 5 lat spłaty. Czy w przypadku śmierci mojej obecnej żony jej dwóch synów z pierwszego małżeństwa ma jakieś prawo do spadku związanego z tym mieszkaniem?
Niestety tak, jeśli żona jest współwłaścicielem mieszkania. Udział we współwłasności mieszkania wchodzi w skład spadku po zmarłym.
Zgodnie z art. 922 Kodeksu cywilnego prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jego spadkobierców, niezależnie od źródła, z którego dany stosunek obligacyjny wypływa. Zatem spadkobiercy co do zasady wchodzą w sytuację prawną spadkodawcy i ponoszą odpowiedzialność za uregulowanie wobec wierzycieli spadkowych należności wynikających z zawartych przez spadkodawcę umów, w tym pożyczek czy też kredytów. Stosownie do treści przepisów art. 1030 i art. 1031 § 2 od chwili przyjęcia spadku spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność za długi spadkowe z całego swego majątku, przy czym w razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w inwentarzu stanu czynnego spadku.
Jeśli żona nie jest współwłaścicielem mieszkania, jej spadkobiercy mają prawo do dochodzenia zwrotu nakładów na Pana mieszkanie, bowiem macie wspólność ustawową z żoną, więc Pana dochody stanowią majątek wspólny.
Zgodnie z art. 45 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód.
Przepis art. 43 § 1 wprowadza ustawowe domniemanie równości udziałów małżonków w majątku, który był objęty wspólnością ustawową; z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać, ażeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku (§ 2 powołanego przepisu). Ostatnim z przepisów o charakterze materialno-prawnym zawartym w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym jest przepis art. 45, z którego wynika obowiązek rozliczenia z urzędu nakładów i wydatków z majątku wspólnego na majątek osobisty każdego z małżonków, jak i rozliczenia na wniosek małżonka nakładów i wydatków poczynionych z majątku osobistego na majątek wspólny małżonków z tym zastrzeżeniem, że nie można żądać zwrotu wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły wartość majątku w chwili ustania wspólności.
Istotne jest, że wspólność majątkowa pomiędzy małżonkami jest współwłasnością łączną. W konsekwencji tego, zgodnie z art. 35 w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego, co oznacza, że podział majątku wspólnego jest możliwy dopiero z chwilą ustania wspólności majątkowej między małżonkami.
Śmierć powoduje ustanie wspólności ustawowej – a spadkobiercy wchodzą w prawa i obowiązki zmarłej.
Sprawa wspólności majątkowej i współwłasności mieszkania
Marek, po ślubie z Anną, przez 10 lat wspólnie z nią spłacał kredyt hipoteczny na mieszkanie, które zakupił przed ich małżeństwem. Mimo że Anna nie była formalnie współwłaścicielem, jej synowie mogą domagać się zwrotu nakładów poczynionych z majątku wspólnego na mieszkanie Marka po śmierci Anny. Majątek wspólny obejmuje ich wspólne dochody, a więc wkład w raty kredytu.
Mieszkanie należące wyłącznie do męża
Jan kupił mieszkanie na kredyt kilka lat przed ślubem z Magdą. Po ich ślubie, kontynuował spłatę kredytu z majątku wspólnego. Magda nie była współwłaścicielką mieszkania. Po jej śmierci, synowie Magdy z poprzedniego małżeństwa mogą dochodzić zwrotu części spłat kredytu, które były uiszczane z majątku wspólnego Jana i Magdy.
Brak roszczeń do mieszkania
Adam, rozwiedziony z pierwszą żoną, kupił mieszkanie na kredyt przed ślubem z drugą żoną, Ewą. Ewa nie wnosiła żadnych środków na spłatę rat kredytu ani nie była wpisana jako współwłaścicielka. W takiej sytuacji, po jej śmierci, jej synowie z pierwszego małżeństwa nie będą mieli żadnych praw do tego mieszkania, ponieważ nie było wspólności majątkowej obejmującej to konkretne zobowiązanie.
Prawo do mieszkania męża po śmierci jego żony zależy od wielu czynników, takich jak współwłasność mieszkania oraz wkład ze wspólnego majątku w spłatę kredytu. Jeśli żona była współwłaścicielem lub kredyt był spłacany z majątku wspólnego, jej spadkobiercy, w tym synowie z poprzedniego małżeństwa, mogą dochodzić swoich praw. W przypadku braku wspólności majątkowej i współwłasności, prawa spadkowe synów mogą być ograniczone.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz sporządzanie pism procesowych i dokumentów prawnych, dostosowanych do indywidualnych potrzeb klienta. Skontaktuj się z nami, aby szybko i skutecznie rozwiązać swoje problemy prawne. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion
Radca prawny od 2005 roku, absolwentka prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Udziela porad z prawa cywilnego, pracy oraz rodzinnego, a także z zakresu procedury cywilnej i administracyjnej. Ma wieloletnie doświadczenie w stosowaniu prawa administracyjnego i samorządowego. Ukończyła również aplikację sądową. Obecnie prowadzi własną kancelarię prawną.
Zapytaj prawnika
