Od kiedy liczony jest okres na zawiadomienie o spadku US?

• Data: 2024-05-05 • Autor: Wioletta Dyl

W 2016 r. aktem poświadczenia dziedziczenia objęłam spadek (mieszkanie) po zmarłym w 1994 r. dziadku i babci zmarłej w 2016 r. Dziadek zostawił notarialny testament, o czym dopiero się dowiedziałam. Był w nim tylko zapis, że zapisuje mi 1/2 mieszkania. W chwili śmierci dziadka miałam 15 lat. W listopadzie 2016 r. złożyłam druk SD-3 w urzędzie skarbowym i zostałam zwolniona z podatku w części spadku po babci, a naliczono mi podatek po dziadku. Zastanawiam się nad odwołaniem do US. Proszę mi wyjaśnić, od jakiej daty jest liczony 6-miesięczny okres na zawiadomienie o spadku USOd kiedy liczony jest okres na zawiadomienie o spadku US - czy od daty śmierci, czy od podjęcia sprawy spadkowej?: czy od daty śmierci, czy od podjęcia sprawy spadkowej?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie. Pomagamy w podobnych sprawach.

Od kiedy liczony jest okres na zawiadomienie o spadku US?

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy od spadków i darowizn

Niestety, muszę się zgodzić z tym, że istnieją podstawy do naliczenia podatku od nabycia spadku w drodze testamentu po Pani dziadku, które miało miejsce w 1994 r.

Ma Pani oczywiście rację, że obowiązek spadkowy w podatku od spadków i darowizn nie powstaje w chwili nabycia spadku, tylko w chwili jego przyjęcia, co wynika wprost z przepisu art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 roku – o podatku od spadków i darowizn (j.t. Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514, ze zm., zwanej dalej „ustawą”). Termin do złożenia zeznania podatkowego liczony jest więc od złożenia oświadczenia o przyjęciu spadku. Niemniej jednak dla naliczenia podatku od spadku istotny jest moment nabycia, a nie przyjęcia spadku.

Kwestię daty nabycia spadku regulują przepisy Kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 922 K.c. prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. W świetle art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, a stosownie do art. 925 K.c. – spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Nabycie spadku nie następuje zatem na mocy postanowienia sądu, lecz z mocy samego prawa (ex lege) z chwilą jego otwarcia, tj. z chwilą śmierci spadkodawcy. W świetle art. 1025 § 1 K.c. sąd na wniosek osoby mającej w tym interes jedynie stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę, zaś notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia.

Tymczasem w Pani przypadku nabycie spadku nastąpiło w roku 1994 r. na podstawie testamentu oraz w 2016 r., a nie w dacie sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia. Moment zawarcia i rejestracji aktu poświadczenia dziedziczenia stanowi jedynie o momencie powstania obowiązku podatkowego, a nie o dacie nabycia spadku. Biorąc to pod uwagę, należy stwierdzić, że nabycie tytułem dziedziczenia testamentowego po osobie zmarłej w 1994 r. opodatkowane będzie według zasad określonych ustawą z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r., a więc przed zmianami dokonanymi ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Intencją ustawodawcy było zwolnienie z podatku tylko spadków nabytych po 1 stycznia 2007 r.

Zobacz również: Niezgłoszenie spadku do urzędu skarbowego przedawnienie

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Zwolnienie z art. 16 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn

Niemniej istnieje zwolnienie z art. 16 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Zgodnie z nim w przypadku nabycia własności (współwłasności) budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, spółdzielczego prawa do domu jednorodzinnego albo udziału w takim prawie m.in. w drodze dziedziczenia przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej (Pani znajduje się w tej grupie) nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich czystej wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m2 powierzchni użytkowej budynku lub lokalu. W przypadku nabycia części (udziału) budynku mieszkalnego lub lokalu albo udziału w spółdzielczym prawie do budynku mieszkalnego lub lokalu ulga przysługuje stosownie do wielkości udziału.

Ulga ta obwarowana jest całą masą obostrzeń i przysługuje osobom, które łącznie spełniają następujące warunki (określone w ust. 2 ww. artykułu):

„1) spełniają wymogi określone w art. 4 ust. 4 (czyli np. mają polskie obywatelstwo);

2) nie są właścicielami innego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość bądź będąc nimi przeniosą własność budynku lub lokalu na rzecz zstępnych, Skarbu Państwa lub gminy w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;

3) nie przysługuje im spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego lub wynikające z przydziału spółdzielni mieszkaniowej: prawo do domu jednorodzinnego lub prawo do lokalu w małym domu mieszkalnym, a w razie dysponowania tymi prawami przekażą je zstępnym lub przekażą do dyspozycji spółdzielni, w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;

4) nie są najemcami lokalu lub budynku lub będąc nimi rozwiążą umowę najmu w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;

5) będą zamieszkiwać będąc zameldowanymi na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku i nie dokonają jego zbycia przez okres 5 lat:

a) od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego – jeżeli w chwili złożenia zeznania lub zawarcia umowy darowizny nabywca mieszka i jest zameldowany na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku,

b) od dnia zamieszkania potwierdzonego zameldowaniem na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku – jeżeli nabywca zamieszka i dokona zameldowania na pobyt stały w ciągu roku od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego.

Zatem tutaj upatrywałabym dla Pani furtkę do zwolnienia.

Zobacz również: Szansa na nową ulgę dla starego spadku

Przykłady

 

Przypadek pana Michała

Pan Michał odziedziczył dom po swoim wuju, który zmarł w marcu 2020 roku. Pan Michał, będąc nieświadomy obowiązków podatkowych, odkładał formalności związane ze spadkiem. Dopiero po rozmowie z prawnikiem w październiku 2020 roku zdał sobie sprawę z konieczności zgłoszenia spadku do urzędu skarbowego. Został poinformowany, że termin na złożenie zeznania SD-3 upłynął, co skutkowało koniecznością zapłaty odsetek za zwłokę, chociaż ostatecznie nie naruszył terminu z uwagi na rozpoczęcie procedury spadkowej po terminie śmierci wuja.

 

Historia pani Agnieszki

Pani Agnieszka dowiedziała się, że została jedyną spadkobierczynią po swojej dalekiej cioci, która zmarła w styczniu 2018 roku. Pani Agnieszka, mieszkańca innego miasta, nie mogła od razu zająć się sprawami spadkowymi z powodu obowiązków zawodowych. Gdy w końcu zdecydowała się przyjąć spadek w sierpniu 2018, złożyła odpowiednie dokumenty w urzędzie skarbowym. W jej przypadku, termin na złożenie deklaracji SD-3 liczony był od momentu przyjęcia spadku, a nie od daty śmierci cioci, co pozwoliło uniknąć kar za opóźnienie.

 

Doświadczenie pana Krzysztofa

Pan Krzysztof otrzymał spadek po swoim dziadku, który zmarł niespodziewanie w lipcu 2019 roku. Dziadek zostawił po sobie sporą kolekcję dzieł sztuki, które Krzysztof chciał właściwie zgłosić. Ze względu na skomplikowaną wartość kolekcji, proces wyceny zajął więcej czasu niż przewidywał, co opóźniło zgłoszenie spadku do urzędu skarbowego. Pan Krzysztof zdecydował się na konsultacje z doradcą podatkowym, który pomógł mu prawidłowo wypełnić zeznanie SD-3 i uniknąć dodatkowych kosztów związanych z przekroczeniem sześciomiesięcznego terminu.

Podsumowanie

 

Termin na zawiadomienie o spadku do urzędu skarbowego liczony jest od momentu przyjęcia spadku, a nie od daty śmierci spadkodawcy. Warto pamiętać o sześciomiesięcznym okresie na złożenie zeznania SD-3, by uniknąć potencjalnych opóźnień i związanych z nimi konsekwencji finansowych. Znajomość i odpowiednie zastosowanie przepisów podatkowych w kontekście dziedziczenia pozwala na uniknięcie nieprzyjemności i sprawniejsze zarządzanie spadkiem.

Oferta porad prawnych

 

Potrzebujesz pomocy w sprawach spadkowych? Skorzystaj z naszych porad prawnych online oraz profesjonalnego sporządzania pism, aby bez problemu zarządzać spadkiem i spełnić wszystkie wymagania prawne. Zapewniamy wsparcie i fachową wiedzę na każdym kroku. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn - Dz.U. 1983 nr 45 poz. 207

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Wioletta Dyl

O autorze: Wioletta Dyl




Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Zadaj pytanie »

eporady24.pl

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

rozwodowy.pl

Szukamy prawnika »