Powołanie do spadku siostrzenicy na mocy testamentu
• Data: 2024-03-20 • Autor: Iryna Kowalczuk
Moja ciocia (siostra mojej mamy) posiada mieszkanie, które chce mi podarować w spadku. Co musi zrobić, żeby tak się stało i czy po jej śmierci otrzymam to mieszkanie bez żadnych problemów? Z jakim podatkiem od spadku muszę się liczyć? Dodam, że ciocia jest wdową i osobą bezdzietną. Jej zmarły małżonek także nie miał potomków, ale ciocia ma dwie siostry, które mają dzieci (w tym mnie). Czy siostry mojej mamy albo ich dzieci będą mieć jakieś prawa do mieszkania albo zachowku, jeśli tylko ja zostanę w testamencie powołana do spadku?
Przekazanie mieszkania na mocy testamentu notarialnego
Nie ma żadnych przeszkód, aby Pani ciocia przekazała Pani mieszkanie w testamencie. W tym celu ciocia powinna udać się do notariusza, który sporządzi dla niej testament odpowiedniej treści w formie aktu notarialnego. Da to Pani cioci (i Pani) gwarancję, że sporządzony testament będzie ważny i zgodny z prawem. Dzięki sporządzonemu w ten sposób testamentowi po śmierci cioci stanie się Pani właścicielką przekazanego w tym testamencie dla Pani mieszkania.
Po śmierci cioci będzie Pani musiała w pierwszej kolejności dokonać otwarcia i ogłoszenia testamentu (w sądzie lub u notariusza), a następnie przeprowadzić postępowanie spadkowe po cioci. Po jego zakończeniu będzie Pani musiała zgłosić nabycie spadku do urzędu skarbowego (w terminie 6 miesięcy od uprawomocnienia się sądowego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku). Z uwagi na to, że spadek nabędzie Pani od cioci, będzie Pani zaliczona do II grupy podatkowej, do której zaliczają się m.in. zstępni rodzeństwa (np. dzieci siostry, wnuki brata). Konkretną kwotę podatku wylicza urząd skarbowy po oszacowaniu wartości odziedziczonej przez Panią nieruchomości. Co do zasady podatek od spadku liczy się od wartości ponad 20 556 zł i wynosi 1644,50 zł plus 12% od nadwyżki ponad 20 556 zł.
Zobacz również: Przepisanie mieszkania na bratanka
Czy trzeba będzie wypłacić zachowek?
Jeżeli otrzyma Pani mieszkanie w testamencie od cioci, to nikt inny poza Panią nie będzie miał do tego mieszkania żadnych praw. Ani siostry Pani cioci, ani ich dzieci nie będą miały również prawa do zachowku, ponieważ nie należą do kręgu osób, którym ten zachowek się należy.
Zgodnie z art. 991 Kodeksu cywilnego (K.c.):
„§ 1. Zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni – dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego udziału (zachowek).
§ 2. Jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku bądź w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, bądź w postaci powołania do spadku, bądź w postaci zapisu, przysługuje mu przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia”.
Jak wynika z powyższego przepisu, zachowek należy się wyłącznie: zstępnym (dzieciom, wnukom osoby zmarłej), jej małżonkowi oraz rodzicom. Rodzeństwo nie należy do żadnej z tych grup, tak więc nie ma prawa do zachowku.
Zobacz również: Jak dowiedzieć się o powołaniu do spadku?
Przykłady
Testament Notarialny Zapobiega Rodzinnej Kłótni
Po śmierci Pani Karoliny, która bezdzietnie żyła z mężem, jej mieszkanie w centrum miasta stało się przedmiotem sporu. Pani Karolina w porę sporządziła jednak testament notarialny, w którym cały swój majątek, w tym wspomniane mieszkanie, zapisała swojej siostrzenicy, Mai. Dzięki temu, kiedy sprawa dotarła do sądu, decyzja o przekazaniu mieszkania Mai nie była kwestionowana. Testament notarialny okazał się niepodważalnym dowodem woli zmarłej, uniemożliwiającym rodzinie wszelkie spory.
Zaskoczenie w Rodzinie
Pani Elżbieta zawsze była bardzo blisko ze swoją siostrzenicą, Aleksandrą, traktując ją jak własne dziecko. Mimo to, decyzja o pozostawieniu jej w spadku całego majątku, w tym cennego domu na przedmieściach, zaskoczyła resztę rodziny. Aleksandra, świadoma potencjalnych konfliktów, już przed śmiercią ciotki podjęła kroki, aby upewnić się, że testament jest jasny i niepozostawiający miejsca na wątpliwości. Dzięki temu, kiedy nadszedł czas otwarcia testamentu, nie było żadnych prób podważenia woli zmarłej przez pozostałych członków rodziny.
Oszczędzanie na Podatkach
Pani Dorota, będąc świadomą obowiązujących przepisów podatkowych, postanowiła maksymalnie wykorzystać możliwość zmniejszenia obciążenia podatkowego dla swojej siostrzenicy, Julii, do której chciała przekazać swoje mieszkanie. W porozumieniu z doradcą podatkowym, jeszcze za życia przekazała Julii część mieszkania w formie darowizny, aby skorzystać z niższych stawek podatku. Resztę mieszkania Julia miała odziedziczyć na mocy testamentu, co łącznie pozwoliło zminimalizować obciążenie podatkowe i zapewnić, że większa część wartości nieruchomości trafi do niej, zamiast na pokrycie podatków.
Podsumowanie
Przekazanie mieszkania w spadku na mocy testamentu notarialnego jest skutecznym sposobem na realizację ostatniej woli spadkodawcy i zapewnienie, że nieruchomość trafi do wybranej przez niego osoby, w tym przypadku siostrzenicy. Dzięki starannemu przygotowaniu testamentu i zrozumieniu obowiązujących przepisów podatkowych, można uniknąć rodzinnych sporów i zminimalizować obciążenie podatkowe, co umożliwia płynne i zgodne z wolą zmarłego przekazanie majątku.
Oferta porad prawnych
Potrzebujesz wsparcia w przygotowaniu testamentu lub masz pytania dotyczące spadku? Skorzystaj z naszej oferty porad prawnych online i profesjonalnej pomocy w sporządzaniu pism, aby zagwarantować, że Twoje intencje zostaną prawidłowo zrealizowane i zabezpieczone. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Iryna Kowalczuk
Magister prawa, absolwentka Lwowskiego Państwowego Uniwersytetu Spraw Wewnętrznych Ukrainy, uzyskany tytuł: magister prawa ukraińskiego; ukończyła także Studium Podyplomowe prawa UE na Uniwersytecie Warszawskim. Doświadczenie nabyła w trakcie pracy w dwóch kancelariach adwokackich. Ze względu na biegłość w analizie różnorodnych zagadnień prawnych w serwisie ePorady24.pl pełniła funkcję administratora. Udzielała porad z zakresu prawa spadkowego i rodzinnego oraz w sprawach związanych z prawem ukraińskim. Biegle posługuje się zarówno językiem ukraińskim, rosyjskim, jak i polskim. Z serwisem spadek.info współpracowała od początku jego istnienia czyli od 2012 roku.
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
