Ile mamy czasu na załatwienie spraw spadkowych?
• Autor: Iryna Kowalczuk
Niedawno zmarła moja mama, która miała drugiego męża. Ile mamy czasu, żeby załatwić sprawy spadkowe? Nie chcę na razie zawracać tym głowy mężowi mojej mamy, ale wolałabym nie stracić prawa do spadku.
Uprawnienie do dziedziczenia się nie przedawnia
Na wstępie pragnę Panią uspokoić. Uprawnienie do dziedziczenia nie przedawnia się, można przeprowadzić sprawę spadkową po osobie zmarłej nawet wiele lat po jej śmierci.
Aby uregulować sprawy spadkowe po Pani mamie i aby mogła Pani stać się w świetle prawa spadkobierczynią po niej, należy w pierwszej kolejności przeprowadzić postępowanie spadkowe po zmarłej (czyli uzyskać potwierdzenie nabycia spadku).
Postępowanie spadkowe można przeprowadzić przed sądem lub przez notariuszem.
Postępowanie przed notariuszem
Do notariusza muszą stawić się wszyscy spadkobiercy ustawowi (czyli mąż zmarłej oraz jej dzieci) osobiście, wówczas notariusz sporządzi akt poświadczenia dziedziczenia. Obowiązkowym warunkiem przeprowadzenia postępowania spadkowego u notariusza jest osobiste stawiennictwo.
Zobacz również: Sprawa o spadek po ojcu
Postępowanie spadkowe przed sądem
Postępowanie mające doprowadzić do stwierdzenia nabycia spadku w sądzie wszczyna się poprzez złożenie w sądzie rejonowym właściwym ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy wniosku o stwierdzenie nabycia spadku.
Cała procedura stwierdzenia nabycia spadku kończy się wydaniem przez sąd postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku, w którym zostają ustalone udziały poszczególnych spadkobierców w spadku.
Po uzyskaniu sądowego potwierdzenia nabycia spadku każdy ze spadkobierców powinien zgłosić nabycie spadku do urzędu skarbowego.
Zobacz również: Zasiedzenie udziału w nieruchomości
Zgłoszenie nabycia spadku do urzędu skarbowego
Zgodnie z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez m.in. zstępnych, małżonka, jeżeli: zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku.
Jeżeli zatem spadkobierca złoży właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie SD-Z2 w terminie 6 miesięcy od dnia zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia lub od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, to nie będzie musiał płacić żadnego podatku. Takie zgłoszenie do urzędu skarbowego powinien złożyć każdy ze spadkobierców. Jeśli spadkobierca nie złoży takiego oświadczenia w terminie, to trzeba będzie się liczyć z zapłatą podatku.
W postępowaniu sądowym podczas stwierdzenia nabycia spadku stawiennictwo spadkobierców nie jest obowiązkowe, chociaż sąd czasami może wezwać te osoby do osobistego stawiennictwa na rozprawę.
Przykłady
Pani Ewa przez kilka lat nie miała siły zająć się sprawami po zmarłym ojcu — emocje były zbyt trudne. Dopiero po pięciu latach zdecydowała się u notariusza potwierdzić nabycie spadku. Mimo upływu czasu nie było żadnych przeszkód, żeby przeprowadzić to postępowanie.
Pan Adam mieszkał za granicą, gdy zmarła jego matka. Po dwóch latach przyjechał do Polski i złożył wniosek do sądu o stwierdzenie nabycia spadku. Sprawę załatwił bez problemu — sąd nie miał znaczenia, ile czasu upłynęło od śmierci matki.
Pani Maria i jej brat od razu po śmierci ojca chcieli uregulować kwestie spadkowe, by uniknąć późniejszych komplikacji. W ciągu kilku miesięcy od śmierci ojca poszli razem do notariusza i sporządzili akt poświadczenia dziedziczenia. Dzięki temu uniknęli zbędnego stresu i uporządkowali sprawy majątkowe w rodzinie.
Podsumowanie
Nie trzeba się spieszyć z załatwianiem spraw spadkowych — prawo do dziedziczenia nie przedawnia się. Zarówno postępowanie sądowe, jak i notarialne można przeprowadzić w dogodnym momencie, choć warto pamiętać o terminie na zgłoszenie spadku do urzędu skarbowego, aby uniknąć podatku. Uregulowanie tych formalności daje pewność co do praw do majątku i ułatwia późniejsze zarządzanie odziedziczonymi składnikami.
Oferta porad prawnych
Jeśli potrzebujesz pomocy w uregulowaniu spraw spadkowych, przygotowaniu wniosku do sądu, aktu poświadczenia dziedziczenia u notariusza lub zgłoszenia do urzędu skarbowego — skontaktuj się z nami. Udzielimy Ci rzetelnej porady prawnej i pomożemy bezpiecznie przejść przez całą procedurę.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn - Dz.U. 1983 nr 45 poz. 207
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Iryna Kowalczuk
Magister prawa, absolwentka Lwowskiego Państwowego Uniwersytetu Spraw Wewnętrznych Ukrainy, uzyskany tytuł: magister prawa ukraińskiego; ukończyła także Studium Podyplomowe prawa UE na Uniwersytecie Warszawskim. Doświadczenie nabyła w trakcie pracy w dwóch kancelariach adwokackich. Ze względu na biegłość w analizie różnorodnych zagadnień prawnych w serwisie ePorady24.pl pełniła funkcję administratora. Udzielała porad z zakresu prawa spadkowego i rodzinnego oraz w sprawach związanych z prawem ukraińskim. Biegle posługuje się zarówno językiem ukraińskim, rosyjskim, jak i polskim. Z serwisem spadek.info współpracowała od początku jego istnienia czyli od 2012 roku.
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
Zadaj pytanie »
» Jak udowodnić nakłady na dom rodziców przy dziedziczeniu?
» Problemy z wypłatą pieniędzy z konta po zmarłej osobie, jak rozwiązać spór z bankiem?
» Śmierć męża a długi egzekucyjne, co musi zrobić wdowa bez intercyzy?
» Nowy związek, stare majątki, jak zabezpieczyć spadek po pierwszym małżonku?
» Podejrzenie fałszerstwa testamentu i ukrywania majątku, co robić w takiej sytuacji?
