Wydziedziczenie dziecka a zachowek dla wnuków

Czy zstępni wydziedziczonego zstępnego są uprawnieni do zachowku?

Odpowiedzi na Pana pytanie należy upatrywać w treści art. 1011 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym zstępni wydziedziczonego zstępnego są uprawnieni do zachowku, chociażby przeżył on spadkodawcę. O ile zatem Pański ojciec w testamencie nie wydziedziczył wnuków, mogą oni domagać się zachowku. Jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni – dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego udziału (zachowek).

Teoretycznie zatem nie jest możliwe pozbawienie wnuków zachowku, ale na pewno można podjąć walkę o jego obniżenie. W tym celu zasadne jest nadto powoływanie się na treść art. 5, zgodnie z którym „nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego”. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 19 maja 1981 r., sygn. akt III CZP 18/81, w sprawie o zachowek nie jest wyłączone obniżenie wysokości należnej z tego tytułu sumy na podstawie art. 5.

Naruszenie zasad współżycia społecznego

Wskazuje Pan, iż wnuki w ogóle nie interesowały się dziadkiem, nie pomagały w opiece nad nim. Zasadne jest odpowiedzenie sobie na pytanie, czy ojciec (dziadek póki żył) należycie interesował się wnukami. Innymi słowy powoływanie się na zasady współżycia społecznego jest możliwe, ale aby miało to szanse powodzenia nienależyte zachowanie winno występować po stronie jego wnuków, w sytuacji kiedy dziadkowi nie można czynić z tego powodu, żadnego zarzutu. Naruszenie przez wnuków względem dziadka zasad współżycia społecznego musi być jednak udowodnione i to najlepiej zeznaniami świadków, którzy potwierdzą, że wnuki nie kontaktowały się z dziadkiem, nie opiekowali się nim, nigdy nie pytali, czy w czymś mu pomóc, nie partycypowali w kosztach opieki itp.

Celem uchronienia się przed zachowkiem zasadne jest ustalenie, czy ich ojciec nie otrzymał darowizny, a jeżeli tak – to jakiej wartości i kiedy, a także co stanowiło jej przedmiot.

Reasumując, wskazać należy, iż nikt nie jest Panu wstanie dać 100% gwarancji korzystnego dla Pana rozstrzygnięcia i oddalenia powództwa o zapłatę zachowku.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.