Drugie małżeństwo a dziedziczenie

Podstawę prawną dla przedstawionego przez Panią zagadnienia stanowią przepisy o dziedziczeniu ustawowym regulowane w Kodeksie cywilnym (K.c.). Zgodnie bowiem z treścią art. 931 K.c.:

„§ 1. W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.

§ 2. Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych.”

„Art. 932. [Dziedziczenie w braku zstępnych spadkodawcy]

§ 1. W braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice.

§ 2. Udział spadkowy każdego z rodziców, które dziedziczy w zbiegu z małżonkiem spadkodawcy, wynosi jedną czwartą całości spadku. Jeżeli ojcostwo rodzica nie zostało ustalone, udział spadkowy matki spadkodawcy, dziedziczącej w zbiegu z jego małżonkiem, wynosi połowę spadku.

§ 3. W braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom w częściach równych.

§ 4. Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych.

§ 5. Jeżeli którekolwiek z rodzeństwa spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku pozostawiając zstępnych, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym. Podział tego udziału następuje według zasad, które dotyczą podziału między dalszych zstępnych spadkodawcy.

§ 6. Jeżeli jedno z rodziców nie dożyło otwarcia spadku i brak jest rodzeństwa spadkodawcy lub ich zstępnych, udział spadkowy rodzica dziedziczącego w zbiegu z małżonkiem spadkodawcy wynosi połowę spadku.”

Krąg spadkobierców ustawowych można podzielić na pięć grup dochodzących do dziedziczenia w następującej kolejności:

1. małżonek i zstępni spadkodawcy,
2. małżonek, rodzice, rodzeństwo i zstępni rodzeństwa spadkodawcy,
3. dziadkowie spadkodawcy,
4. dzieci małżonka spadkodawcy,
5. gmina ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy i Skarb Państwa.

Każda kolejna grupa dochodzi do dziedziczenia w braku spadkobierców z grupy wcześniejszej.

W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek (art. 931 § 1 zd. 1).

W razie Pani śmierci do spadku powołana będzie córka oraz mąż. Udziały spadkowe będą równe, po 1/2. W razie śmierci męża do spadku powołany będzie jego syn oraz Pani i także w tym wypadku udział spadkowy wynosić będzie po 1/2. W skład spadku wchodzą przedmioty majątkowe stanowiące majątek osobisty, ale także wspólny nabyty w trakcie małżeństwa. Oczywiście w tym drugim wypadku spadek stanowi udział zmarłego małżonka w majątku wspólnym.

Przedmioty majątkowe stanowiące majątek osobisty to przedmioty nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej (tj. przed zawarciem małżeństwa). Po śmierci nabywa się udział w spadku, a nie konkretne przedmioty – te przypadają dopiero po dokonaniu działu spadku. Dla przykładu w razie śmierci męża Pani udział wyniesie 1/2, a jego syna także 1/2.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) – link do formularza z indywidualną pomocą prawną »