Służebność mieszkania w testamencie a podatek

• Autor: Marcin Sądej

Zmarły w testamencie uczynił zapis windykacyjny na rzecz pewnej osoby. Ten zapis obejmuje nieodpłatną służebność osobistą mieszkania na czas nieoznaczony. Czy zapisobierca wymieniony w testamencie z zapisem windykacyjnym jest zobowiązany do zapłaty podatku od spadków i darowizn? Ten zapisobierca należy do trzeciej grupy podatkowej w stosunku do testatora.

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie. Pomagamy w podobnych sprawach.

Służebność mieszkania w testamencie a podatek

Przedmiot zapisu windykacyjnego

Jak stanowi art. 9811 Kodeksu cywilnego (K.c.) – w testamencie sporządzonym w formie aktu notarialnego spadkodawca może postanowić, że oznaczona osoba nabywa przedmiot zapisu z chwilą otwarcia spadku (zapis windykacyjny). Przedmiotem zapisu windykacyjnego może być:

  1. rzecz oznaczona co do tożsamości;
  2. zbywalne prawo majątkowe;
  3. przedsiębiorstwo lub gospodarstwo rolne;
  4. ustanowienie na rzecz zapisobiercy użytkowania lub służebności.

Co podlega podatkowi od spadków i darowizn?

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn – podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego.

W świetle powyższych przepisów nabycie służebności w drodze zapisu windykacyjnego podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Jak podaje art. 5 ww. ustawy, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. W myśl natomiast art. 6 ust. 1 pkt 2b ustawy – obowiązek podatkowy przy nabyciu w drodze zapisu windykacyjnego powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, postanowienia częściowego stwierdzającego nabycie przedmiotu zapisu windykacyjnego, zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia lub wydania europejskiego poświadczenia spadkowego.

Zobacz również: Dożywotnia służebność mieszkania a zachowek

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Podstawa opodatkowania, czyli wartość służebności mieszkania

Jeśli chodzi o podstawę opodatkowania, zastosowanie znajdzie ogólny przepis art. 7 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy, wskazujący, że podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. W przypadku służebności podstawę opodatkowania określa się w szczególny sposób opisany w art. 13 ustawy. Otóż w przepisie tym czytamy, że wartość świadczeń powtarzających się przyjmuje się do podstawy opodatkowania w wysokości rocznego świadczenia pomnożonego:

  1. w razie ustanowienia świadczeń na czas określony co do liczby lat lub ich części – przez liczbę lat lub ich części;
  2. w pozostałych przypadkach, w tym w razie ustanowienia świadczeń na czas nieokreślony – przez 10 lat.

Natomiast roczną wartość użytkowania i służebności ustala się w wysokości 4% wartości rzeczy oddanej w użytkowanie lub obciążonej służebnością.

Jeżeli zatem przedmiotem zapisu jest nieodpłatna służebność na czas nieokreślony, to podstawę opodatkowania stanowi 4% wartości mieszkania pomnożone przez 10 lat.

Zapisobierca z III grupy podatkowej

W przypadku III grupy podatkowej nie ma możliwości skorzystania ze zwolnienia od podatku. W tym zakresie przysługuje jedynie kwota wolna od podatku wynosząca 4902 zł. W zależności od podstawy opodatkowania stawka podatku wynosi 12%, 16% lub 20%.

Podstawa opodatkowania:

  • do 10 278 zł – 12%
  • od 10 278 zł do 20 556 zł – 1233 zł 40 gr i 16% od nadwyżki ponad 10 278 zł
  • ponad 20 556 zł – 2877 zł 90 gr i 20% od nadwyżki ponad 20 556 zł.

Zeznanie podatkowe SD-3

W myśl art. 17a ust. 1 ustawy – podatnicy podatku od spadków i darowizn, również zapisobiercy windykacyjni, są obowiązani złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru – SD-3. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania. Będzie to zatem okres 1 miesiąca od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu lub zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia.

Zobacz również: Testament z zapisem windykacyjnym

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Marcin Sądej

O autorze: Marcin Sądej

Absolwent prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Specjalizuje się w prawie zamówień publicznych oraz obsłudze prawnej firm. Zajmuje się również sporządzaniem projektów umów, uchwał, regulaminów, polityk oraz innych aktów. Jednocześnie, posiada także szerokie zainteresowania w innych dziedzinach prawa, pozwalające na udzielanie porad w zróżnicowanych stanach faktycznych i prawnych.


Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Zadaj pytanie »

eporady24.pl

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

rozwodowy.pl

Szukamy prawnika »