Uzupełniający dział spadku - pominięcie samochodów przy podziale spadku
• Autor: Katarzyna Bereda
Mój tata zmarł 1,5 roku temu, pozostawiając po sobie majątek oraz 2 stare samochody. Moja mama, ja i siostra jesteśmy już po przyjęciu spadku oraz podziale spadku. Problem jest taki, że nie ujęliśmy tych samochodów przy podziale spadku, bo to stare samochody i o nich zapomnieliśmy. Chcielibyśmy je teraz sprzedać i pozbyć się dodatkowego źródła kosztów. Jak to zrobić?
Stwierdzenie nabycia spadku przez spadkobierców
Zgodnie z treścią art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia.
W myśl art. 677 § 1 zd. 2 Kodeksu postępowania cywilnego w postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku sąd wymienia spadkodawcę oraz wszystkich spadkobierców, którym spadek przypadł, jak również wysokość ich udziałów.
Dlatego też w postanowieniu o stwierdzenie nabycia spadku czy akcie poświadczenia dziedziczenia nie ma wymienionej masy spadkowej. Jeżeli coś omyłkowo nie zostało uwzględnione w skład masy spadkowej, to nie wpływa to na powyższe postanowienie. Zgodnie bowiem z powyższym przepisem w postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku sąd wymienia spadkodawcę oraz wszystkich spadkobierców, którym spadek przypadł, jak również wysokość ich udziałów.
Uzupełniający dział spadku
Jeżeli natomiast po dokonaniu działu okazało się, że niektóre przedmioty należące do spadku zostały w nim pominięte lub gdy dokonano jedynie częściowego (umownego lub sądowego) działu spadku, może dojść do uzupełniającego działu spadku; por. uchwały SN z 28.8.1986 r., sygn. akt III CZP 47/86, z glosą S. Dalki.
Jeżeli w skład spadku wchodzi udział spadkodawcy w majątku objętym małżeńską wspólnością ustawową, do dokonania działu spadku niezbędne jest uprzednie albo równoczesne z nim (połączone w tym samym postępowaniu) przeprowadzenie podziału majątku wspólnego; por. uchwałę SN z 2.3.1972 r., sygn. akt III CZP 100/71.
Rozpoznając sprawę podziału majątku wspólnego małżonków, Sąd Najwyższy (post. SN z 14.7.1983 r., sygn. akt IV CR 282/83) zwrócił uwagę na istotną – także dla postępowania o dział spadku – kwestię ewentualnego podziału uzupełniającego. Jeżeli bowiem składniki majątku wspólnego byłych małżonków nie były zgłoszone do podziału lub zostały pominięte przez sąd w prawomocnym orzeczeniu o podział, to nie przestają być one majątkiem wspólnym, a zatem mogą zostać podzielone w drodze umowy lub orzeczenia sądowego (podział uzupełniający). Z wnioskiem o podział uzupełniający mogą wystąpić również spadkobiercy jednego z byłych małżonków, gdy zachodzi potrzeba przeprowadzania, prócz postępowania o podział majątku wspólnego, także postępowania o dział spadku po zmarłym, byłym małżonku, przy czym oba te postępowania mogą być połączone.
Z uwagi na powyższe wskazuję, iż w związku z pominięciem przedmiotowych samochodów obecnie przysługuje Państwu roszczenie o dział uzupełniający. Dopiero po dokonaniu niniejszego podziału uzupełniającego, będą Państwo mogli swobodnie dysponować pojazdami. Proszę jednak pamiętać, iż taki dział uzupełniający odpowiada wcześniej dokonanemu działowi i udziały procentowe muszą być zgodne z wcześniejszym postanowieniem.
Zobacz również: Sprzedaż samochodu odziedziczonego w spadku
Przykłady
Marek i jego siostra po śmierci ojca szybko podzielili odziedziczone nieruchomości i pieniądze z kont bankowych. Dopiero po roku zorientowali się, że ojciec miał zarejestrowany na siebie stary motocykl, który przez lata stał nieużywany w garażu. Chcieli go teraz sprzedać kolekcjonerowi, ale dowiedzieli się, że muszą najpierw przeprowadzić uzupełniający dział spadku, bo wcześniej nie został formalnie ujęty.
Anna, wdowa po zmarłym mężu, wraz z synami podzieliła majątek – dom i oszczędności. Dopiero po jakimś czasie przypomniała sobie, że mąż miał zarejestrowane dwa auta – jedno z nich służyło głównie do wożenia wnuków na działkę. Chcąc pozbyć się kosztów ubezpieczenia i przeglądów, zwróciła się do prawnika, który poradził jej przeprowadzenie działu uzupełniającego, by mogła legalnie zbyć samochody.
Kiedy Basia sprzedała odziedziczone mieszkanie po mamie, postanowiła również uporządkować pozostałe sprawy. Przeglądając dokumenty, zauważyła, że matka miała na siebie zarejestrowany stary samochód osobowy, który po śmierci nikt nie ruszał. Okazało się, że mimo wcześniejszego działu spadku, musi teraz z rodzeństwem przeprowadzić dział uzupełniający, zanim ktokolwiek będzie mógł złożyć wniosek o wyrejestrowanie auta czy jego sprzedaż.
Podsumowanie
Pominięcie składników majątku, takich jak samochody, w trakcie działu spadku nie zamyka drogi do ich późniejszego uregulowania. Prawo przewiduje możliwość przeprowadzenia uzupełniającego działu spadku, dzięki któremu można prawnie uporządkować kwestie pominiętych przedmiotów. Taki dział musi odpowiadać wcześniej ustalonym udziałom spadkowym. Dopiero po jego dokonaniu spadkobiercy mogą w pełni i zgodnie z prawem dysponować odziedziczonymi przedmiotami – na przykład sprzedać zapomniane pojazdy bez obaw o konsekwencje prawne.
Oferta porad prawnych
Potrzebujesz pomocy przy uzupełniającym dziale spadku lub masz wątpliwości, jak zgodnie z prawem sprzedać odziedziczone mienie? Skorzystaj z naszych porad prawnych online – szybko, wygodnie i bez wychodzenia z domu. Nasi doświadczeni prawnicy odpowiedzą na Twoje pytania i pomogą krok po kroku przejść przez procedurę.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego - Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296
3. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 28 sierpnia 1986 r., sygn. akt III CZP 47/86
4. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 2 marca 1972 r., sygn. akt III CZP 100/71
5. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 lipca 1983 r., sygn. akt IV CR 282/83
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Katarzyna Bereda
Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego – pracę magisterską napisała z prawa pracy. Podczas studiów odbyła liczne praktyki, zarówno w sądach, jak i w kancelariach adwokackich. Aplikację adwokacką rozpoczęła w 2015 roku. W marcu 2018 roku przystąpiła do egzaminu zawodowego, uzyskując jeden z najlepszych wyników w izbie zielonogórskiej i w konsekwencji kończąc aplikację adwokacką z wyróżnieniem. Specjalizuje się w prawie rodzinnym, cywilnym, zobowiązaniach, prawie spadkowym, prawie gospodarczym i spółkach prawa handlowego.
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
Zadaj pytanie »
» Nowy związek, stare majątki, jak zabezpieczyć spadek po pierwszym małżonku?
» Podejrzenie fałszerstwa testamentu i ukrywania majątku, co robić w takiej sytuacji?
» Wezwanie do udziału w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku
» Jak sprawdzić, czy zmarły krewny był zadłużony?
» Podział spadku po mamie i plany sprzedaży domu
