Odpowiedzialność dorosłych dzieci za długi rodziców

W chwili obecnej nie odpowiadacie Państwo za zobowiązania, jakie zaciągnęli Państwa rodzice. Wierzyciele nie mają podstaw, aby zaległości egzekwować od Państwa. To Państwa rodzice zaciągnęli zobowiązania, z których się teraz nie wywiązują i tylko wobec nich (ewentualnie wobec poręczycieli) wierzyciele mogą wszcząć kroki w celu ich wyegzekwowania.

W chwili śmierci każdego z rodziców prawa i obowiązki należące do nich, a więc również zobowiązania, wejdą w skład spadku.

Państwo jako dzieci są spadkobiercami ustawowymi po śmierci każdego ze swoich rodziców. A więc prawa i obowiązki majątkowe przejdą z chwilą śmierci każdego z rodziców na ich spadkobierców.

Po śmierci spadkodawcy spadkobierca ma jednak możliwość uniknięcia odpowiedzialności za długi spadkowe.

Stosownie do art. 1012 Kodeksu cywilnego, spadkobierca może bądź przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też spadek odrzucić.

Jeżeli więc złoży spadkobierca oświadczenie o odrzuceniu spadku po spadkodawcy, to wówczas nie będzie on odpowiadał za długi spadkowe. Jednocześnie też nie nabędzie on aktywów spadku (jeżeli spadkodawca, prócz długów, pozostawi również jakieś przedmioty majątkowe).

Według art. 1020 K.c., spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku.

Jeżeli macie Państwo dzieci, to wówczas, w przypadku odrzucenia przez Państwa spadku po śmierci rodziców (Pan odrzuca spadek po śmierci każdego ze swoich rodziców, a Pana żona – po śmierci każdego z jej rodziców), Państwa dzieci staną się spadkobiercami ustawowymi swoich dziadków. Dzieci również mogą odrzucić spadek po Państwa rodzicach, a swoich dziadkach. Jeżeli jednak w chwili ich śmierci będą małoletnie – oświadczenie w ich imieniu musi złożyć rodzic, jako ich przedstawiciel ustawowy, za wcześniejszą zgodą sądu rodzinnego na złożenie takiego oświadczenia. Zgoda sądu rodzinnego jest niezbędna, ponieważ złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu dzieci jest czynnością przekraczającą zwykły zarząd interesami i majątkiem dziecka. Jeżeli spadkodawca pozostawi wyłącznie długi, to nie powinno być problemu z uzyskaniem zgody sądu rodzinnego na złożenie takiego oświadczenia.

Należy pamiętać, iż zgodnie z art. 1015 § 1 K.c., oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania (najczęściej jest to chwila dowiedzenia się o śmierci spadkodawcy).

Brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym terminie jest jednoznaczny z prostym przyjęciem spadku. Jednakże, gdy spadkobiercą jest osoba niemająca pełnej zdolności do czynności prawnych albo osoba, co do której istnieje podstawa do jej całkowitego ubezwłasnowolnienia, albo osoba prawna – brak oświadczenia spadkobiercy w terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza oznacza natomiast, że spadkobierca odpowiada za długi spadkowe, ale nie całym swoim majątkiem (jak przy przyjęciu spadku wprost), ale tylko do wysokości uzyskanych w spadku korzyści majątkowych (do wysokości masy czynnej spadku). Jeżeli np. spadkodawca pozostawi po sobie majątek o wartości 10 000 zł i jednocześnie długi spadkowe w wysokości 50 000 zł, to spadkobierca, który przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, odpowiada za długi, ale tylko do wysokości 10 000 zł.

Jeszcze za życia rodziców może Pan wraz z żoną doprowadzić do sytuacji, w której po śmierci rodziców nie będziecie odpowiadali za ich długi spadkowe.

Stosownie do art. 1048 K.c., spadkobierca ustawowy może przez umowę z przyszłym spadkodawcą zrzec się dziedziczenia po nim. Umowa taka powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.

Zrzeczenie się dziedziczenia obejmuje również zstępnych zrzekającego się, chyba że umówiono się inaczej (art. 1049 § 1).

Według art. 1049 § 2 K.c., zrzekający się oraz jego zstępni, których obejmuje zrzeczenie się dziedziczenia, zostają wyłączeni od dziedziczenia, tak jakby nie dożyli otwarcia spadku.

Oczywiście zawarcie umowy o zrzeczenie się dziedziczenia uzależnione jest od woli zawarcia takiej umowy przez obie strony – przyszłego spadkodawcę i przyszłego spadkobiercę. Tak więc Pan musiałby z każdym z Pana rodziców zawrzeć taką umowę, jak również Pana żona z jej rodzicami.

Jeżeli rodzice nie będą chcieli zawrzeć takich umów, wówczas nie będzie Pan z żoną mógł zrzec się dziedziczenia. Pozostanie Państwu po śmierci rodziców odrzucić spadek lub przyjąć go z dobrodziejstwem inwentarza, aby nie odpowiadać za długi.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.