• Autor: Iryna Kowalczuk
Czy ja jako bratanica mogę wystąpić o zachowek po zmarłym wujku?
W sprawie zachowku decydujące znaczenie ma art. 991 § 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni – dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego udziału (zachowek).
Powyższy przepis dokładnie wskazuje, jakie osoby są uprawnione do zachowku. Są to wyłącznie zstępni (dzieci, wnuki itd.), małżonek oraz rodzice spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy. Nie ma możliwości ubiegania się o zachowek innych osób niż te wymienione w art. 991 § 1 Kodeksu cywilnego, w tym również przez zstępnych rodzeństwa zmarłego.
Pani jako bratanica nie jest zatem osobą uprawnioną do zachowku po swoim zmarłym wujku.
Zobacz również: Komu należy się zachowek po wujku?
Pani Ewa była przekonana, że po śmierci swojego ukochanego wujka, który nie miał dzieci ani małżonka, należy jej się zachowek. Wujek cały majątek zapisał w testamencie swojemu przyjacielowi. Pani Ewa jako bratanica zwróciła się do prawnika — okazało się, że niestety nie jest uprawniona do zachowku.
Pan Marek, siostrzeniec zmarłego, otrzymał w spadku mieszkanie po wujku. Jego kuzynka, bratanica zmarłego, zapytała, czy może domagać się swojej części w formie zachowku. Po konsultacji dowiedziała się, że jako dalsza krewna nie ma takiego prawa, bo ustawa przewiduje zachowek jedynie dla dzieci, wnuków, małżonka lub rodziców spadkodawcy.
Pani Anna była jedyną osobą z rodziny, która opiekowała się swoim chorym wujkiem przez ostatnie lata jego życia. Gdy po jego śmierci okazało się, że cały majątek został przekazany sąsiadowi, pani Anna chciała wystąpić o zachowek. Niestety — mimo bliskiej relacji i osobistego zaangażowania — jako bratanica nie była do tego uprawniona według przepisów.
Bratanica nie jest osobą uprawnioną do zachowku po zmarłym wujku. Prawo do zachowku przysługuje wyłącznie najbliższym członkom rodziny — dzieciom, wnukom, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy. Nawet jeśli więzi rodzinne były bliskie lub bratanica angażowała się w opiekę nad wujkiem, przepisy kodeksu cywilnego w tej kwestii są jednoznaczne i nie przewidują wyjątków. Warto o tym pamiętać, aby uniknąć niepotrzebnych sporów czy rozczarowań.
Jeżeli masz wątpliwości związane z dziedziczeniem, zachowkiem lub innymi kwestiami spadkowymi, skorzystaj z naszej pomocy prawnej online. Nasi doświadczeni prawnicy szybko i rzeczowo odpowiedzą na Twoje pytania, wyjaśnią zawiłości przepisów i pomogą znaleźć najlepsze rozwiązanie. Wygodnie, bez wychodzenia z domu.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Iryna Kowalczuk
Magister prawa, absolwentka Lwowskiego Państwowego Uniwersytetu Spraw Wewnętrznych Ukrainy, uzyskany tytuł: magister prawa ukraińskiego; ukończyła także Studium Podyplomowe prawa UE na Uniwersytecie Warszawskim. Doświadczenie nabyła w trakcie pracy w dwóch kancelariach adwokackich. Ze względu na biegłość w analizie różnorodnych zagadnień prawnych w serwisie ePorady24.pl pełniła funkcję administratora. Udzielała porad z zakresu prawa spadkowego i rodzinnego oraz w sprawach związanych z prawem ukraińskim. Biegle posługuje się zarówno językiem ukraińskim, rosyjskim, jak i polskim. Z serwisem spadek.info współpracowała od początku jego istnienia czyli od 2012 roku.
Zapytaj prawnika