Dziedziczenie po bezdzietnym wujku

• Data: 2023-11-18 • Autor: Bogusław Nowakowski

Artykuł porusza kluczowe kwestie związane z dziedziczeniem po dalszych krewnych, którzy nie pozostawili bezpośrednich spadkobierców. W kontekście śmierci wujka, który zmarł bezpotomnie, a także jego żony oraz innych członków rodziny, artykuł prezentuje zasady ustalania kolejności dziedziczenia oraz niezbędne kroki prawne prowadzące do formalnego przejęcia spadku. Znajomość tych procedur wiele ułatwi osobom, które znajdują się w podobnej sytuacji spadkowej, szczególnie gdy zależy im na odziedziczeniu nieruchomości lub jej części. Jako przykład dla wyjaśnienia tych kwestii posłuży nam sprawa pani Aldony.

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie. Pomagamy w podobnych sprawach.

Dziedziczenie po bezdzietnym wujku

Pytanie, z jakim zwróciła się do nas pani Aldona, dotyczyło kolejności dziedziczenia po wujku oraz wskazówek, jak uporządkować sprawy spadkowe, aby formalnie odziedziczyć mieszkanie lub jego część. Pani Aldona przedstawiła nam fakty: wujek (brat jej mamy) zmarł przed miesiącem, rok wcześniej zmarła jego żona. Mama pani Aldony też już od roku nie żyła. Wujostwo pozostawili mieszkanie, którego byli współwłaścicielami. Wujek nie zdążył przeprowadzić sprawy spadkowej po żonie. Pani Aldona domyślała się, że jako siostrzenica jest w kręgu spadkobierców wujka, ale nie wiedziała, czy dojdzie do podziału spadku. Ponadto pytała, od czego sprawę spadkową zacząć i jakie dokumenty będą jej potrzebne. Przedstawiła nam koligacje rodzinne, na ile były jej znane: ciocia miała brata, z którym nie utrzymywała kontaktu, ale pani Aldona wiedziała, że od kilku lat nie żyje. On prawdopodobnie miał córkę, która wyjechała do USA. Wujek pani Aldony miał córkę, która zmarła 11 lat temu, z ciocią nie mieli wspólnych dzieci, rodzice obojga nie żyli. Wujek miał jedną siostrę, która miała 3 dzieci: panię Aldonę i dwóch synów.

Kolejność dziedziczenia po wujku

Podział spadku następuje dopiero wtedy, gdy nastąpi ustalenie praw do spadku. W podziale spadku biorą bowiem udział spadkobiercy, a nie dowolne osoby. Zatem konieczne jest ustalenie kręgu spadkobierców.

Prawa spadkowe ustala się w drodze sądowego stwierdzenia nabycia spadku lub notarialnego poświadczenia dziedziczenia. Biorąc pod uwagę stan faktyczny sprawy pani Aldony, najrozsądniejsze jest zwrócenie się z odpowiednim wnioskiem do sądu. Ciocia i wujek jako małżeństwo nie mieli dzieci. Według aktualnie obowiązujących przepisów Kodeksu cywilnego (K.c.) kolejność dziedziczenia przedstawia się następująco:

  1. W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek. Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych.
  2. W braku zstępnych (dzieci, wnuków) spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice.
  3. W braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom w częściach równych. Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych.
  4. Jeżeli którekolwiek z rodzeństwa spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku pozostawiając zstępnych, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym.
  5. Jeżeli jedno z rodziców nie dożyło otwarcia spadku i brak jest rodzeństwa spadkodawcy lub ich zstępnych, udział spadkowy rodzica dziedziczącego w zbiegu z małżonkiem spadkodawcy wynosi połowę spadku.
  6. W braku zstępnych spadkodawcy, jego rodziców, rodzeństwa i ich zstępnych, cały spadek przypada małżonkowi spadkodawcy.
  7. W braku zstępnych, małżonka, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy cały spadek przypada dziadkom spadkodawcy; dziedziczą oni w częściach równych. Jeżeli któreś z dziadków spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym. Podział tego udziału następuje według zasad, które dotyczą podziału spadku między zstępnych spadkodawcy. W braku zstępnych tego z dziadków, który nie dożył otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada pozostałym dziadkom w częściach równych.
  8. W braku małżonka spadkodawcy i krewnych, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada w częściach równych tym dzieciom małżonka spadkodawcy, których żadne z rodziców nie dożyło chwili otwarcia spadku.
  9. W braku małżonka spadkodawcy, jego krewnych i dzieci małżonka spadkodawcy, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy jako spadkobiercy ustawowemu. Jeżeli ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy w Rzeczypospolitej Polskiej nie da się ustalić albo ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy znajdowało się za granicą, spadek przypada Skarbowi Państwa jako spadkobiercy ustawowemu.

Teoretycznie pani Aldona jest spadkobierczynią po swojej mamie oraz po wujku (bracie mamy). Chcąc doprowadzić do ustalenia kręgu spadkobierców mających prawo do mieszkania, powinna uczynić to w stosunku do swojej mamy, cioci oraz wujka.

Zobacz również: Mieszkanie po bezdzietnej ciotce

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Kolejność spraw spadkowych i potrzebne dokumenty

Ustalenie, że pani Aldona dziedziczy po swojej mamie, pozwala na uzyskanie praw do jej majątku spadkowego bez względu na inne okoliczności. Mama zmarła przed swoim bratem. Zatem ona sama (przy braku dzieci, rodziców brata) nie dziedziczy po nim. Dziedziczą jej dzieci, czyli, jak mniemam, pani Aldona ze swoim rodzeństwem.

Pani Aldona może zatem złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po cioci i wujku, ale należy rozpocząć od zgromadzenia dokumentów stanu cywilnego, czyli:

  • akt zgonu wujka oraz cioci,
  • akt małżeństwa cioci i wujka,
  • akt zgonu córki wujka,
  • akt zgonu Pani mamy,
  • akt małżeństwa swojej mamy,
  • aktu urodzenia swoich braci,
  • akt swojego urodzenia lub akt małżeństwa, jeżeli wyszła Pani za mąż,
  • akt zgonu brata cioci,
  • akt urodzenia córki brata cioci.

Pani Aldona nie podała informacji o swoim ojcu – jeżeli żyje, należy wziąć pod uwagę, że jest prawdopodobnie spadkobiercą po mamie (czyli po swojej żonie). Do tego pani Aldona powinna ustalić adresy żyjących spadkobierców celem podania ich do sądu, aby mogli być zawiadomieni o sprawie.

W przypadku rodziny w USA pani Aldona może wskazać we wniosku, że ma wiedzę o tym, iż najprawdopodobniej ci krewni tam mieszkają, ale nie zna ich adresów ani nie dotarła do ich aktów stanu cywilnego. Z tego powodu pani Aldona powinna wnieść o poszukiwanie spadkobierców w drodze ogłoszenia w prasie.

Zobacz również: Zachowek po wujku

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Przykłady

W praktyce zagadnienia związane z dziedziczeniem często wywołują wiele pytań i wątpliwości. Przedstawiamy trzy autentyczne przypadki z życia, które ilustrują typowe scenariusze dotyczące dziedziczenia po bliskich. Każdy z nich rzuca światło na różne aspekty spraw spadkowych i wskazuje na możliwe rozwiązania oraz wyzwania.

 

Przykład 1
Jan Kowalski zmarł, pozostawiając dom i oszczędności. Jego jedynym bliskim krewnym była siostra, z którą jednak nie utrzymywał kontaktu przez wiele lat. Siostra Jana, będąc jedynym znanym spadkobiercą, musiała podjąć formalne kroki, aby uzyskać prawo do spadku, w tym skompletować dokumenty i złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku do sądu.

 

Przykład 2
Małżeństwo Nowaków, nie posiadając dzieci, zadecydowało o sporządzeniu testamentu, w którym cały ich majątek przekazali wybranym organizacjom charytatywnym. Po ich śmierci, wykonawcy testamentu mieli za zadanie upewnić się, że wola zmarłych zostanie spełniona, co wymagało szczegółowej weryfikacji dokumentacji i koordynacji z beneficjentami.

 

Przykład 3
Aleksandra, będąca jedyną córką swoich zmarłych rodziców, automatycznie stała się główną spadkobierczynią. Jednakże, nie była świadoma swoich praw i obowiązków związanych ze spadkiem, co skomplikowało proces. Ostatecznie, z pomocą prawnika, udało jej się ustalić swój status spadkobierczyni i przejąć zarządzanie majątkiem rodziców.

 

Przedstawione przypadki pokazują, że każda sytuacja spadkowa wymaga indywidualnego podejścia. Niezależnie od tego, czy jest to dziedziczenie z mocy ustawy, czy z testamentu, kluczowe jest zrozumienie praw i obowiązków wynikających z przepisów spadkowych.

Podsumowanie

Zaprezentowany artykuł dostarcza istotnych informacji i praktycznych wskazówek dotyczących dziedziczenia po dalszych krewnych, którzy nie pozostawili bezpośrednich spadkobierców. Uświadamia nam, jak ważna jest znajomość przepisów i procedur sądowych oraz wagę dokumentów, takich jak akty stanu cywilnego.

Oferta porad prawnych

Czy potrzebujesz pomocy w przeprowadzeniu spraw spadkowych? Jeśli masz z tym problem, skorzystaj z naszych usług porad prawnych online oraz profesjonalnego przygotowania dokumentów i pism, aby mieć pewność, że Twój problem związany z dziedziczeniem zostanie efektywnie rozwiązany. Skontaktuj się z nami poprzez formularz umieszczony pod tekstem.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Bogusław Nowakowski

O autorze: Bogusław Nowakowski

Radca prawny.


Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem:
Prawnicy

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Zadaj pytanie »

eporady24.pl

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

rozwodowy.pl

Szukamy prawnika »