Śmierć ojca, z którym nie miałem kontaktu
• Data: 2024-03-11 • Autor: Iryna Kowalczuk
Mój ojciec zmarł w 5 miesięcy temu. Nie utrzymywaliśmy kontaktu. Nie wiem, czy coś po sobie zostawił, nie wiem też, czy miał jakieś długi. Obawiam się sytuacji, gdzie byłbym zmuszony spłacać jego ewentualne zobowiązania. Czy w przypadku braku złożenia u notariusza oświadczenia o odrzuceniu spadku zostanę automatycznie obciążony zobowiązaniami ojca? Co w przypadku, gdy wysokość ewentualnych zobowiązań przekroczy wysokość ewentualnego spadku? Czy podatek od spadków i darowizn musiałbym zapłacić od całości pozostawionego spadku, czy od wartości pozostałej po odliczeniu zobowiązań? Czy jeżeli ojciec pozostawił po sobie testament, o którym nic nie wiem, i ewentualny spadek zapisał komuś innemu, to czy ja będę zobowiązany do regulowania ewentualnych długów?
Brak oświadczenia równa się przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza
Dziedziczenie po osobie zmarłej następuje na podstawie ustawy lub testamentu. Jeżeli zmarły pozostawił testament, dziedziczenie odbywa się na podstawie tego właśnie testamentu, czyli dziedziczy wyłącznie osoba lub osoby w nim wskazane.
Osoba ta (lub osoby) dziedziczy spadek i jednocześnie długi zmarłego. Tak więc żadne inne osoby poza tymi wskazanymi w testamencie nie dziedziczą ani spadku, ani długów. Jeżeli zmarły nie pozostawił testamentu, wówczas mamy do czynienia z dziedziczeniem ustawowym. W pierwszej kolejności dziedziczą dzieci zmarłego i jego małżonek. Jeżeli Pan w ciągu 6 miesięcy po śmierci ojca nie odrzuci po nim spadku, to przyjmie Pan spadek po nim z dobrodziejstwem inwentarza.
Art. 1015 Kodeksu cywilnego stanowi:
„§ 1. Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania.
§ 2. Brak oświadczenia spadkobiercy w terminie określonym w § 1 jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza”.
W świetle art. 1015 § 2 skutkiem prawnym milczenia spadkobiercy co do przyjęcia lub odrzucenia spadku jest przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Milcząc, spadkobierca nabywa spadek w sposób definitywny z ograniczeniem swojej odpowiedzialności za długi spadkowe do wysokości wartości spadku. Co to oznacza dokładnie, wskazuje art. 1031 §. W razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w wykazie inwentarza albo spisie inwentarza stanu czynnego spadku. Powyższe ograniczenie odpowiedzialności odpada, jeżeli spadkobierca podstępnie pominął w wykazie inwentarza lub podstępnie nie podał do spisu inwentarza przedmiotów należących do spadku lub przedmiotów zapisów windykacyjnych albo podstępnie uwzględnił w wykazie inwentarza lub podstępnie podał do spisu inwentarza nieistniejące długi.
Zobacz również: Zrzeczenie się ojca przez dziecko
Spis (wykaz) inwentarza
Spadkobierca (lub wszyscy spadkobiercy łącznie), który przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, może złożyć w sądzie albo przed notariuszem wykaz inwentarza. W wykazie inwentarza z należytą starannością ujawnia się przedmioty należące do spadku oraz przedmioty zapisów windykacyjnych, z podaniem ich wartości według stanu i cen z chwili otwarcia spadku, a także długi spadkowe i ich wysokość według stanu z chwili otwarcia spadku. W razie ujawnienia po złożeniu wykazu inwentarza przedmiotów należących do spadku, przedmiotów zapisów windykacyjnych lub długów spadkowych pominiętych w wykazie inwentarza, składający wykaz uzupełnia go (art. 10311).
Tak więc jeżeli Pan spadku nie odrzuci, to przyjmie go Pan z dobrodziejstwem inwentarza, czyli za długi ojca będzie Pan odpowiadał tylko do wysokości odziedziczonych aktywów spadku, Pana osobisty majątek pozostanie bezpieczny. Po przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza musi Pan sporządzić wykaz inwentarza i podać w nim wszystkie znane Panu długi ojca oraz ilość, rodzaj i wartość tego, co Pan po nim odziedziczył.
Zobacz również: Spadek po ojcu z którym nie miało się kontaktu
Syn nie zapłaci podatku od spadków i darowizn – zwolnienie podatkowe
Co do podatku od spadku, to jako syn zmarłego znajduje się Pan w tzw. grupie „zerowej” podatkowej, czyli jako najbliższa rodzina nie płaci Pan żadnego podatku. Jedynym warunkiem jest to, aby w ciągu 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia stwierdzającego nabycie spadku, a w przypadku notarialnego poświadczenia dziedziczenia wciągu 6 miesięcy od dnia zarejestrowania aktu, zgłosił Pan nabycie spadku do urzędu skarbowego.
Przykłady
Przypadek Anny: Niespodziewany Dziedzic: Anna, która straciła kontakt ze swoim ojcem kilka lat temu, otrzymała wiadomość o jego śmierci. Zaskoczona, musiała zmierzyć się z formalnościami związanymi ze spadkiem. Odkryła, że jej ojciec zostawił niewielki dom, ale także znaczne długi. Zmagając się z emocjami i niepewnością, Anna musiała szybko nauczyć się, jak prawidłowo odrzucić spadek, aby uniknąć odpowiedzialności za długi.
Historia Tomasza: Testament i Niespodziewane Długi: Tomasz dowiedział się o śmierci swojego ojca, z którym nie miał kontaktu od lat. Ku jego zaskoczeniu, ojciec zostawił testament, w którym Tomasz został jedynym spadkobiercą. Wkrótce okazało się, że spadek zawierał nie tylko kilka cennych przedmiotów, ale również nieznane Tomaszowi długi. Tomasz musiał podjąć trudną decyzję – czy przyjąć spadek z obawą przed długami, czy też odrzucić całość, tracąc potencjalne korzyści.
Doświadczenie Jakuba: Ostatnia Wola Ojca: Jakub, który od lat nie utrzymywał kontaktu ze swoim ojcem, otrzymał nieoczekiwanie wiadomość o jego śmierci. Wkrótce dowiedział się, że jest wspomniany w testamencie. Ojciec pozostawił mu niewielką kwotę pieniędzy, ale także zbiór osobistych pamiątek. Dla Jakuba, mimo mieszanych uczuć, było to zaskakujące i wzruszające doświadczenie, które skłoniło go do refleksji nad ich skomplikowanymi relacjami i pomogło zamknąć pewien rozdział w jego życiu.
Podsumowanie
Podsumowując, śmierć ojca, z którym nie utrzymywano kontaktu, może przynieść wiele niespodziewanych wyzwań prawnych i emocjonalnych. Od dziedziczenia niespodziewanego spadku, przez konfrontację z długami, aż po emocjonalne rozważania o przeszłej relacji – to wszystko stanowi część trudnego procesu, z którym muszą się zmierzyć osoby w podobnej sytuacji. Artykuł ten rzuca światło na te skomplikowane aspekty, oferując jednocześnie praktyczne wskazówki, jak poradzić sobie z tymi wyzwaniami.
Oferta porad prawnych
Czy masz pytania dotyczące dziedziczenia lub potrzebujesz pomocy w przygotowaniu dokumentów spadkowych? Skorzystaj z naszej oferty porad prawnych online oraz profesjonalnej pomocy w redagowaniu pism, aby upewnić się, że wszystko jest załatwione prawidłowo i zgodnie z prawem. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Iryna Kowalczuk
Magister prawa, absolwentka Lwowskiego Państwowego Uniwersytetu Spraw Wewnętrznych Ukrainy, uzyskany tytuł: magister prawa ukraińskiego; ukończyła także Studium Podyplomowe prawa UE na Uniwersytecie Warszawskim. Doświadczenie nabyła w trakcie pracy w dwóch kancelariach adwokackich. Ze względu na biegłość w analizie różnorodnych zagadnień prawnych w serwisie ePorady24.pl pełniła funkcję administratora. Udzielała porad z zakresu prawa spadkowego i rodzinnego oraz w sprawach związanych z prawem ukraińskim. Biegle posługuje się zarówno językiem ukraińskim, rosyjskim, jak i polskim. Z serwisem spadek.info współpracowała od początku jego istnienia czyli od 2012 roku.
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
